Wyszukaj w treści serwisu:

Informator

Komisji Naukowej Izby Notarialnej w Łodzi

nr 12/2010

(21)

PROJEKTY AKTÓW PRAWNYCH

1.  HIPOTEKA PO NOWELIZACJI POZYTYWY I NEGATYWY

Przepisy o hipotece znowelizowane przez ustawę z 26 czerwca 2009 roku o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131, poz. 1075) wejdą w życie 20 lutego 2011 roku. Celem wprowadzenia ustawy jest możliwość bardziej elastycznego i efektywnego sposobu zabezpieczenia wierzytelności pieniężnych. O zmianach wypowiedział się notariusz, były sędzia sądu wieczysto księgowego - Piotr Siciński. Uważa on bowiem, że nowa hipoteka ma być zbliżona do dzisiejszej hipoteki kaucyjnej i będzie mogła zabezpieczać jedną lub więcej wierzytelności przysługujących temu samemu wierzycielowi, również wierzytelności przyszłe o nieustalonej wysokości. Przepisy natomiast nadal będą rozróżniać hipotekę ze względu na sposób jej ustanowienia, czyli przymusową i umowną. Jednakże sama likwidacja dotychczasowej hipoteki zwykłej pozbawia wierzycieli prostego i skutecznego zabezpieczenia rzeczowego.

Ustawodawca uzasadnił likwidację hipoteki zwykłej tym, że dotychczas w przypadku ustanowienia niewłaściwej hipoteki skutkuje to tym, że w ogóle nie dochodzi do ustanowienia zabezpieczenia i nie ma pewności obrotu prawnego. Nowa hipoteka ma umożliwić ponadto – zdaniem ustawodawcy – jednoznaczne uregulowanie kwestii hipotecznego zabezpieczenia roszczeń o świadczenia uboczne.

Z tymi poglądami Piotr Siciński również się nie zgadza, gdyż biorąc pod uwagę bardzo małą liczbę oddalonych przez sądy wniosków o wpis hipoteki oraz procesów o uzgodnienie księgi wieczystej opartych na zarzucie ustanowienia hipoteki niewłaściwego rodzaju nie widać, by w praktyce istniał tego typu problem. Co oznacza, że wierzyciele i dłużnicy nie mają kłopotów z rozróżnieniem hipoteki przymusowej i umownej. 

Nie ma też powodu, by rezygnować z hipoteki zwykłej, dlatego, że w ten sposób zostanie uregulowane jednoznacznie zabezpieczenie świadczeń ubocznych, w tym odsetek. Ustawodawca mógł uzupełnić art. 69 ustawy o księgach wieczystych i hipotece zapisem dotyczącym zasad zabezpieczenia hipoteką odsetek umownych.

Ponadto wraz z hipoteką umowną zniknie też rękojmia oraz domniemanie istnienia zabezpieczonej wierzytelności, dzięki któremu to domniemaniu wierzyciel może – w dotychczasowym stanie prawnym – uczestniczyć w podziale sumy uzyskanej z egzekucji bez konieczności przedstawienia tytułu wykonawczego.

Ustawodawca uzasadniał to tym, że i rękojmię, i domniemanie stosuje się bardzo rzadko. Tego typu argument jest wątpliwy, idąc bowiem tym tokiem rozumowania, powinno się także zlikwidować rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych (chroniącej nabywcę, który kupił nieruchomość od nieuprawnionego). W dobrze funkcjonującym państwie prawa rzadko kiedy korzysta się bowiem z tej rękojmi.

Ustawa po nowelizacji mocno faworyzuje banki w zakresie zabezpieczeń hipotecznych. W kontekście równego traktowania podmiotów w obrocie cywilnym ustawa nadaje dodatkowe znaczenia przyznanym im przywilejom. Domniemanie wierzytelności nie jest bowiem potrzebne tylko im, mogą one bowiem wystawiać bankowe tytuły egzekucyjne. Pozostali wierzyciele natomiast już w tak dobrej sytuacji nie są.

·               INSTYTUCJA DOBROWOLNEGO PODDANIA SIĘ EGZEKUCJI

Ustawodawca uznał, że likwidacja domniemania istnienia zabezpieczonej wierzytelności nie powinna być zbyt dotkliwa z punktu widzenia wierzyciela hipotecznego, gdyż może on uzyskać tytuł wykonawczy bez konieczności prowadzenia postępowania sądowego przeciwko właścicielowi obciążonej nieruchomości. Chodzi o instytucję dobrowolnego poddania się egzekucji, o której mówi art. 777 § 1 pkt 6 kodeksu postępowania cywilnego. Wystarczy więc, że właściciel nieruchomości zgodzi się w formie aktu notarialnego na tego typu egzekucję. Gdyby dłużnik przestał spłacać należności, będzie można iść do sądu i nadać umowie klauzulę wykonalności, a następnie udać się do komornika.

Likwidacja tego domniemania osłabi hipotekę, wierzyciel będzie żądał, oprócz ustanowienia hipoteki, dodatkowego zawarcia umowy w formie notarialnej o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, z czym wiążą się dodatkowe koszty notarialne za sporządzenie oświadczenia zawierającego zgodę właściciela nieruchomości na dobrowolną egzekucję.

·               PCC

Przy okazji kosztów warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Ustawodawca nie wprowadził żadnej zmiany do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (pcc), a tym samym koszty ustanowienia hipoteki wbrew pozorom nie maleją (w związku z tym, że jedna hipoteka zabezpieczy sumę główną i odsetki), tylko mogą wzrosnąć.

Ustawa o pcc nie odwołuje się, bowiem do pojęcia hipoteki, tylko opodatkowania wierzytelności o wysokości ustalonej lub nieustalonej. Oznacza to, że po zmianach podatek będzie pobierany osobno dla każdej wierzytelności (ustalonej i nieustalonej). Obecnie zaś ukształtowała się praktyka, że każdy kredyt zabezpiecza się jedną hipoteką kaucyjną, a pcc płaciło się jeden raz i wynosił 19 zł.

Jedną hipoteką będzie jednak można zabezpieczyć i sumę główną, i odsetki, nie trzeba będzie zatem płacić za ustanowienie dwóch hipotek.

Wbrew pozorom nie będzie to aż tak wielkie uproszczenie. Wprawdzie obecnie ustanawia się dwie hipoteki, ale te dwie hipoteki mogą występować w księdze wieczystej pod jednym numerem i widać w księdze, że są one z tego samego stosunku prawnego. Tymczasem przygotowany przez ministra sprawiedliwości projekt rozporządzenia przewiduje, że wpis hipoteki będzie dużo bardziej skomplikowany niż obecnie. Otóż we wpisie hipoteki będzie musiała być określona każda wierzytelność, trzeba będzie podać także wysokość każdej z nich z osobna, zarówno w stosunku do wierzytelności ustalonych, jak i nieustalonych.

Pozytywne zmiany nowelizacji to te związane z powrotem do przedwojennych tradycji prawnych i przywrócenie instytucji rozporządzenia opróżnionym miejscem hipotecznym – gdy nieruchomość obciążona jest kilkoma hipotekami, większe szanse na zaspokojenie swoich roszczeń mają wierzyciele, których hipoteka została ustanowiona jako pierwsza; im dalsza kolejność, tym szanse stają się mniejsze. Z tego powodu dzisiaj dalsi wierzyciele żądają często dodatkowych zabezpieczeń, np. banki wyższego oprocentowania. Kiedy wejdzie w życie instytucja rozporządzenia opróżnionym miejscem hipotecznym, właściciel nieruchomości po spłaceniu jednego długu zabezpieczonego hipoteką będzie mógł przenieść w to miejsce hipotekę z dalszej pozycji, np. zaproponować bankowi, że jego kredyt będzie zabezpieczony hipoteką ustanowioną w pierwszej kolejności, ale musi obniżyć oprocentowanie. Korzyści będą więc obustronne. W tej chwili po spłaceniu jednego dłużnika hipoteki się przesuwają. System przesuwania się hipotek jest bardzo krytykowany w wielu systemach prawnych, bo jest niesprawiedliwy. Korzystają na nim wierzyciele, ale nie właściciel.

·               WYKREŚLENIE HIPOTEKI

Wprowadzenie instytucji dysponowania opróżnionym miejscem hipotecznym komplikuje także wykreślenie hipoteki. Po nowelizacji potrzebna będzie do tego nie tylko zgoda wierzyciela, ale także wyrażona we właściwej formie zgoda właściciela nieruchomości. W ogóle chyba za mało uwagi ustawodawca poświęcił kwestiom proceduralnym, w wielu wypadkach – jak w odniesieniu do oświadczeń o podziale hipoteki – pomocne byłoby chociażby odwołanie się do art. 33 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którym dla ich skuteczności wystarczy złożenie do akt księgi wieczystej bez doręczania drugiej stronie.

·               INSTYTUCJA ROZPORZĄDZENIA OPRÓŻNIONYM MIEJSCEM HIPOTECZNYM

Wielu prawników uważa, że po spłaceniu wierzytelności z pierwszego miejsca dłużnik będzie mógł wpisywać w to miejsce fikcyjnego dłużnika, a tym samym blokować możliwość zaspokojenia innych wierzytelności

Faktycznie, takie niebezpieczeństwo istnieje, przede wszystkim z punktu widzenia hipoteki przymusowej. Obecnie podstawy wpisu hipoteki są stale rozszerzane przez kolejne nowelizacje przepisów. Pojawiła się np. możliwość ustanowienia jej w związku z wydaniem nieprawomocnego wyroku w sprawach gospodarczych. Jeżeli po 20 lutego 2011 r. wierzyciel uzyska taki wyrok, a dłużnikowi zwolni się miejsce hipoteczne i szybko wpisze tam podstawioną osobę, to faktycznie może zablokować egzekucję z tego wyroku.

Ale już w tej chwili teoretycznie może dojść do tego rodzaju oszukańczych zabiegów ze szkodą dla wierzycieli. Właściciel może bowiem ustanowić hipotekę na rzecz fikcyjnego wierzyciela i tym samym teoretycznie zablokować możliwość zaspokojenia swoich roszczeń z nieruchomości innym wierzycielom. Tyle że to tylko teoria. W praktyce taka nieuczciwa osoba nie dostanie nigdzie kredytu, nikt nie będzie chciał ryzykować słabszego zabezpieczenia hipoteki.

Z punktu widzenia hipoteki umownej istnieją inne obawy, np. dotyczące tego, że banki nie będą chciały udzielać kredytów, jeżeli wcześniej zostanie opróżnione miejsce hipoteczne. Prawdopodobnie banki będą żądały od kredytobiorców, żeby zawsze mieli czystą hipotekę. Niektórzy więc mogą mieć trudności z zaciąganiem kolejnych długów. Problemem może być także finansowanie nabycia nieruchomości obciążonej już hipoteką (ze spłatą przez nabywcę zadłużenia poprzedniego właściciela). Ze względu na prawo dysponowania opróżnionym miejscem hipotecznym konieczne będzie w wielu wypadkach korzystanie z instytucji roszczenia o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce hipoteczne, a co za tym idzie złożenie kolejnego wniosku o wpis.

2.  DEWELOPERSKIE UMOWY PRZEDWSTĘPNE

W FORMIE AKTU NOTARIALNEGO

Do parlamentu wpłynęło postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 sierpnia 2010 roku Sygn. Akt S 3/10, w którym Trybunał apeluje do posłów o podjęcie stosownych prac legislacyjnych, aby deweloperzy oraz ich klienci musieli zawierać umowy przedwstępne w formie aktów notarialnych, co ma zlikwidować nieprawidłowości w obrocie mieszkaniami.

Nie ma bowiem żadnego aktu prawnego regulującego zasady zawierania tzw. umowy deweloperskiej. Zdaniem Trybunału jest to umowa nienazwana, nieuregulowana w kodeksie cywilnym, ukształtowana jedynie przez obrót gospodarczy. Nie regulują jej więc konkretne przepisy. Zawiera się ją w różnych formach, najczęściej na podstawie art. 389 kodeksu cywilnego albo art. 9 ustawy o własności lokali. Jest też wyrok Sądu Najwyższego z 9 lipca 2003 r. (sygn. IV CKN 305/2001). Dotyczył on m.in. charakteru umów deweloperskich. Umowy deweloperskie z reguły są zawierane w zwykłej formie pisemnej i w razie więc uchylania się dewelopera od ustanowienia odrębnej własności co najwyżej można się starać o odszkodowanie. Gdy dojdzie do upadłości dewelopera klienci nie zawsze mogą liczyć na zwrot wpłaconych pieniędzy. Ich zobowiązania są zaspokajane dopiero w czwartej kolejności.

Trybunał uważa, że zawarcie umowy przedwstępnej w formie notarialnej także nie daje całkowitej gwarancji. SN stwierdził bowiem, że obowiązujące przepisy nie pozwalają skutecznie żądać od syndyka zobowiązania do zawarcia umowy przenoszącej własność na osobę, która w całości zapłaciła za mieszkanie, jeżeli do upadłości doszło przed spisaniem aktu notarialnego. W takiej sytuacji kupujący może żądać tylko zwrotu wpłaconych pieniędzy, niezbędne jest więc wprowadzenie do prawa mechanizmów chroniących nabywców mieszkań oraz określenie wzajemnych praw i obowiązków stron umowy oraz sposobu jej wykonania.

Posłowie PO pracują nad swoim projektem. Kolejny powstaje w Klubie PiS. Są także propozycje eksperckie. Wszystkie zawierają podobne propozycje, by umowy przedwstępnej były zawierane w formie aktu notarialnego oraz by syndyk mógł dokończyć budowę mieszkań.

3.  ZASADA JAWNOŚCI

W POSTĘPOWANIU DYSCYPLINARNYM

WOBEC NOTARIUSZY

Rząd w dniu 7 grudnia 2010 roku przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości w którym zakłada się by postępowanie dyscyplinarne wobec notariuszy było jawne, tak jak w przypadku adwokatów czy radców prawnych. Dotychczas jest ono niejawne, a na rozprawie mogą być obecni wyłącznie notariusze. W przypadku sędziów sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, a także adwokatów i radców prawnych obowiązuje zasada jawności. Projektowane zmiany wprowadzą tę zasadę do ustawy prawo o notariacie. W razie konieczności sąd dyscyplinarny będzie mógł wyłączyć jawność postępowania dyscyplinarnego np.:

·        w przypadku konieczności ochrony tajemnicy notarialnej lub innej prawnie chronionej, gdy ujawnienie tych tajemnic mogłoby zagrażać dobru państwa lub ważnemu interesowi prywatnemu.

·        jeżeli jego jawność mogłaby obrażać dobre obyczaje. W przypadku wyłączenia jawności, orzeczenie trzeba będzie ogłosić publicznie. 

Znowelizowane przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Postępowanie dyscyplinarne wszczęte przed wejściem w życie nowych zasad, ma się toczyć na podstawie dotychczasowych przepisów.  

4.  NOWE PRZEPISY USPRAWNIĄ PROCEDURY PRYWATYZACYJNE

W dniu 3 grudnia 2010 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz niektórych innych ustaw, której przepisy mają usprawnić i przyspieszyć prywatyzację oraz dostosować ją do możliwości obecnego rynku kapitałowego. Chodzi o określenie zakresu analizy sytuacji prawnej spółki, rezygnację z ograniczenia minimalnej ceny wywoławczej w trybie aukcji oraz poszerzenie katalogu trybów zbywania akcji Skarbu Państwa. Zgodnie z nowymi przepisami: 

·        Minister Skarbu Państwa będzie mógł każdorazowo dokonać analizy sytuacji prawnej spółki, co umożliwi bardziej elastyczne oszacowanie wartości spółki, w której zostanie uwzględniona specyfika jej działalności oraz majątek pozostający w jej posiadaniu. Upoważnienie to będzie miało charakter fakultatywny, czyli nie ograniczy możliwości zlecenia analizy podmiotowi zewnętrznemu,

·        pojawiła się możliwość stosowania aukcji ogłoszonej publicznie bez konieczności ustalania ceny wywoławczej na poziomie nie niższym niż wycena księgowa, gdyż praktyka pokazała, że wycena księgowa nie jest tożsama z aktualną i rzeczywistą wartością spółki, nie odpowiada więc potencjalnie możliwej do uzyskania ceny zbycia,

·        akcje Skarbu Państwa będzie można sprzedawać w obrocie zorganizowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Oznacza to, że w porównaniu z obowiązującym stanem prawnym sprzedaż akcji Skarbu Państwa będzie odbywała również w alternatywnym systemie obrotu, czyli wielostronnym systemem kojarzącym oferty kupna i sprzedaży, organizowanym przez firmę inwestycyjną lub podmiot prowadzący rynek regulowany. Dzięki temu będzie można uzyskać maksymalną cenę za akcje/udziały. 

·        akcje należące do Skarbu Państwa będzie można sprzedać na podstawie oferty publicznej akcji objętych prospektem emisyjnym lub memorandum informacyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej, warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Przez taką ofertę należy rozumieć udostępnianie, co najmniej 100 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji o papierach wartościowych i warunkach dotyczących ich nabycia, stanowiących dostateczną podstawę do podjęcia decyzji o odpłatnym nabyciu tych papierów wartościowych. Taki system umożliwi sprzedaż akcji SP po cenie rynkowej,

·        zbycie akcji będzie także możliwe w trybie przewidzianym w rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 2273/2003 z dnia 22 grudnia 2003 r. wykonującego dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zwolnień dla programów odkupu i stabilizacji instrumentów finansowych oraz poprzez udzielanie pożyczek akcji w celu realizacji stabilizacji pomocniczej. Mechanizm w postaci umów stabilizacyjnych zwiększy szansę na korzystną sprzedaż oferowanych akcji - podkreślają autorzy projektu,

·        możliwe będzie zbycie akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa Sejm na tzw. platformie transakcyjnej - poza obrotem zorganizowanym, z użyciem systemu kojarzącego oferty kupna i sprzedaży, zorganizowanego i prowadzonego przez spółkę prowadzącą rynek regulowany. Ma się to odbywać bez konieczności sporządzania prospektu emisyjnego. Po sprzedaży w tym trybie możliwe będzie późniejsze dopuszczenie i wprowadzenie akcji do obrotu w alternatywnym systemie obrotu lub na rynku regulowanym. Odpowiedni poziom bezpieczeństwa tych transakcji będzie zapewniać udział domów maklerskich lub banków maklerskich, które pełnią rolę pośredników pomiędzy sprzedającymi a nabywającymi. Wprowadzenie takiego trybu umożliwi sprzedaż akcji lub udziałów bez konieczności uzyskiwania zgody Rady Ministrów na zbycie. 

Obecnie nowelizacją zajmie się Senat. 

5.  ODPOWIEDZIALNOŚĆ URZĘDNIKÓW ZA ŁAMANIE PRAWA

Ustawa o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa uchwalona przez Sejm w dniu 16 grudnia 2010 roku zakłada, że urzędnicy będą ponosić odpowiedzialność majątkową za swoje błędy. Za niezgodną z prawem decyzję zapłacą nawet do dwunastokrotności miesięcznego wynagrodzenia. 

Ustawa jako funkcjonariusza publicznego definiuje osobę działającą w charakterze organu administracji publicznej lub z jego upoważnienia albo jako członek kolegialnego organu administracji publicznej lub osobę wykonującą w urzędzie organu administracji publicznej pracę w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy cywilnoprawnej, biorącą udział w prowadzeniu sprawy rozstrzyganej w drodze decyzji lub postanowienia przez taki organ. 

Funkcjonariusz publiczny poniesie odpowiedzialność majątkową w sytuacji, gdy podmiot odpowiedzialny (czyli np. Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego) wypłacił odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej z rażącym naruszeniem prawa, a naruszenie to - spowodowane jej zawinionym działaniem lub zaniechaniem - zostało stwierdzone w trybie określonym nową ustawą. 

W takim przypadku kierownik urzędu prześle do prokuratury okręgowej wniosek o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego. Jeżeli prokurator stwierdzi naruszenie, wezwie urzędnika do dobrowolnej zapłaty w określonym terminie, nie krótszym jednak niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Po bezskutecznym upływie tego terminu, sprawą zajmie się sąd. Postępowanie sądowe w sprawie o odszkodowanie będzie się toczyło według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Odszkodowanie, które sąd może zasądzić z tytułu szkody, nie może przewyższać kwoty dwunastokrotności miesięcznego wynagrodzenia przysługującego temu funkcjonariuszowi. Jeżeli szkoda będzie następstwem działania kilku urzędników, będą oni odpowiadać solidarnie. 

6.  ORZECZENIA ALIMENTACYJNE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ BĘDĄ WYKONYWANE BEZ ODRĘBNEJ PROCEDURY

W dniu 30 listopada 2010 roku Rząd przyjął projekt nowelizacji, która umożliwi pełne stosowanie w Polsce rozporządzenia Rady i Parlamentu Europejskiego nr 4/2009 z 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. 

Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz o prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takiego postępowania oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. 

Zmiany, w połączeniu ze wspomnianym rozporządzeniem, uproszczą i przyśpieszą dochodzenie oraz egzekwowanie przez wierzycieli roszczeń alimentacyjnych z zagranicy, w ramach UE, przy jednoczesnym zapewnieniu niezbędnej ochrony dłużnikom alimentacyjnym. Na zmianach mają skorzystać Polacy - wierzyciele dochodzący roszczeń alimentacyjnych od dłużników przebywających za granicą, tj. w innych państwach UE. Orzeczenia wydane w państwach unii będą podlegać w Polsce wykonywaniu na zasadach identycznych, jak wyroki wydane przez polskie sądy. 

Wzmocniona zostanie ochrona praw dłużników alimentacyjnych, w stosunku, do których wszczęto egzekucję na podstawie wadliwych orzeczeń alimentacyjnych, wydanych w innych krajach Unii. Dotyczyć to będzie sytuacji, gdy prawo do obrony danej osoby w postępowaniu przed sądem innego państwa członkowskiego zostało ograniczone, np. z powodu niedoręczenia pozwu lub innych niezależnych od niej okoliczności. 

Polscy wierzyciele dochodzący za granicą roszczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci w wieku do 21 lat uzyskają tam prawo do bezpłatnej pomocy prawnej w związku z dochodzonymi i egzekwowanymi alimentami. 

AKTY PRAWNE WCHODZĄCE  W ŻYCIE

1.  NOWE REGULACJE DOTYCZĄCE FAKTUR VAT

Z dniem 1 stycznia 2011 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2010 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 244 poz. 1627).

Zgodnie z powyższym aktem prawnym:

·        faktury będzie można przechowywać w formie elektronicznej poza terytorium kraju pod warunkiem, że organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej będą mieć dostęp do nich za pomocą środków elektronicznych (dostęp on-line),

·        zmienione zostają przepisy dotyczące akceptacji i w przypadku faktur przesyłanych do akceptacji w formie elektronicznej, które w tej formie są również zwracane drugiej stronie umowy, akceptacji dokonuje się w formie elektronicznej,

·        uchylony zostaje przepis, zgodnie z którym oryginał faktury i faktury korygującej powinien zawierać wyraz ORYGINAŁ, a kopia faktury i faktury korygującej - wyraz KOPIA,

·        na podatników nałożony został obowiązek przechowywania faktur, faktur korygujących, a także ich duplikatów, w podziale na okresy rozliczeniowe w dowolny sposób zapewniający: 

- autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego; 

- łatwe ich odszukanie; 

- organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, bezzwłoczny dostęp do faktur, a w przypadku faktur przechowywanych w formie elektronicznej umożliwiający tym organom również przetwarzanie danych w nich zawartych,

·        precyzuje się, że ww. autentyczność pochodzenia oznacza pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy faktury, zaś integralność treści oznacza, że w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać. 

2.  KORZYŚCI DLA PODATNIKÓW

Z dniem 1 stycznia 2011 roku weszła w życie ustawa z dnia 25 listopada 2010 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226 poz. 1478). 

Zgodnie z nowelizacją:

·         dalej będzie możliwe łączne opodatkowanie małżonków,  a nowelizacja przewiduje rozciągnięcie stosowania zasady z art. 6 ust. 2 ustawy również na następne lata podatkowe.  Wniosek o wspólne opodatkowanie będzie mógł być złożony przez jednego z małżonków pod warunkiem, że w składanym zeznaniu podatkowym za rok poprzedni, wniosek o ten sposób opodatkowania dochodów złożyli oboje małżonkowie. W kolejnych latach podatkowych wniosek o wspólne opodatkowanie będzie mógł nadal składać jeden małżonek, pod warunkiem że od roku, w którym złożony został wniosek przez oboje z nich, małżonkowie nie opodatkowywali swoich dochodów odrębnie,

·         regulacja dotycząca wspólnego opodatkowania osób samotnie wychowujących dzieci, w brzmieniu ustalonym nowelizacją, znajdzie zastosowanie do dochodów uzyskiwanych od 2011 r. Ponieważ zmiana ta pogarsza sytuację prawno-podatkową adresatów (warunek samotnego wychowywania dzieci), powinna być zastosowana dopiero w kolejnym roku podatkowym,

·         wprowadzone zostaje pojęcie osoby samotnie wychowującej dzieci w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy, ale wyłącznie tym, które te dzieci samotnie wychowują. W tym celu zaproponowano połączenie dotychczasowych brzmień art. 6 ust. 4 i 5, w jeden przepis, który określa warunki korzystania z preferencji, 

·         W zakresie świadczeń dla emerytów zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy budzi wątpliwości interpretacyjne w zakresie pojęcia świadczenia rzeczowe. W ustawie zaproponowano więc zastąpienie go sformułowaniem świadczenia, które jest pojęciem ogólnym i obejmuje wszelkiego rodzaju świadczenia - zarówno rzeczowe, pieniężne jak i niepieniężne, z tym że do świadczeń tych nie należy kwalifikować świadczeń w postaci zapomóg wymienionych już w zwolnieniu zawartym w pkt 26. Ponadto proponuje się zastąpienie wyrazów od związków zawodowych wyrazami w tym od związków zawodowych, co koresponduje z inną zmianą, zgodnie z którą od świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy pobiera się podatek w wysokości 10% należności,

·         w zakresie zwolnienia dotyczącego stypendiów przepis art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy wywołuje w praktyce wątpliwości interpretacyjne, które dotyczą nieterminowych wypłat, tj. w sytuacji gdy kwota wypłacana w danym miesiącu obejmuje należności przysługujące za kilka miesięcy, oraz kryterium dochodowości uprawniające do zwolnienia z opodatkowania stypendium. Zmiana zastępuje limit miesięczny limitem rocznym w wysokości 3.800 zł, z jednoczesnym umożliwieniem korzystania z przedmiotowego zwolnienia w sytuacji uzyskiwania przez podatnika innych dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Kryterium dochodowości nie powinno bowiem decydować o zastosowaniu tego zwolnienia, lecz powinno być brane pod uwagę wyłącznie przy określaniu zasad przyznawania stypendium,

·         wprowadzony zostaje zakaz odliczania łapówek od podatku Przepis art. 23 ust. 1 pkt 61 został wprowadzony nowelizacją z dnia 6 listopada 2008 r., w celu wykonania zalecenia Grupy Roboczej OECD do spraw Zwalczania Przekupstwa Zagranicznych Funkcjonariuszy Publicznych w Międzynarodowych Transakcjach Handlowych Chodziło w nim o wprowadzenie do ustawodawstwa regulacji, która jasno potwierdziłaby, że łapówki nie mogą być odliczane od podatku. Podczas posiedzenia Grupy Roboczej OECD w dniach 16-19 czerwca 2009 r. w Paryżu uznano, iż zalecenie zostało zrealizowane częściowo, z uwagi na to, iż w treści powołanej regulacji nie odniesiono się bezpośrednio do łapówek. Ustawa przewiduje zatem nowe brzmienie powołanego przepisu, w którym zawarte zostanie bezpośrednie odniesienie do wręczanych korzyści majątkowych w związku z popełnieniem przestępstwa przekupstwa określonego w art. 229 kodeksu karnego,

·         w zakresie opodatkowanie dochodu z nabycia akcji nowe przepisy przewidują zasadę, że dochód uzyskany ze zbycia udziałów (akcji) w celu umorzenia jest dochodem z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej i przyjmują, iż dochód ten jest dochodem ze zbycia udziałów (akcji).Tak jak w przypadku pozostałych dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów byłby on zatem ustalany samodzielnie przez podatnika i podlegałby opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym rozliczanym w zeznaniu rocznym PIT-38. Kodeks spółek handlowych dopuszcza możliwość nabywania przez spółkę własnych akcji, które mają być zaoferowane do nabycia pracownikom lub innym osobom zatrudnionym w spółce, nie różnicując sposobu nabywania przez spółkę akcji, służących do realizacji programu motywacyjnego. Zatem przepisy podatkowe (art. 24 ust. 11 ustawy) również nie powinny uzależniać momentu opodatkowania dochodu z tytułu nabycia akcji, od sposobu ich nabycia,

·         wprowadza się w jednym przepisie jednolitą zasadę przeliczania wartości wyrażonych w walutach obcych przy zastosowaniu metody określonej dla przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej, a więc według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu,

·         w art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy zniesiono ograniczenie dotyczące miejsca zakwaterowania, przy jednoczesnym zachowaniu dotychczasowego limitu zwolnienia, a także wyłączeniu stosowania zwolnienia do pracowników, którzy zamieszkują w innej miejscowości niż zakład pracy i nie korzystają z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Celem zmiany w art. 21 ust. 1 pkt 100 ustawy było z kolei usunięcie mylnego wrażenia, jakie sprawia ta regulacja, że korzystanie ze zwolnienia jest możliwe tylko wtedy, kiedy podatnik przedstawi płatnikowi odpowiednie dokumenty. Co do zasady, zwolnienie jest przeznaczone dla podatnika, a nie płatnika, a zatem przedstawienie przez podatnika dokumentów stanowi w tej sytuacji dla płatnika wskazówkę, aby nie pobierał zaliczek na podatek w trakcie roku podatkowego,

·         wprowadza się regulację, która przewiduje, że - analogicznie jak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych - cena nabycia stanowi wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w przypadku każdego odpłatnego ich nabycia. W obrocie gospodarczym coraz częściej występują bowiem - obok nabycia w drodze kupna - inne formy odpłatnego nabycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych np. w drodze umowy dożywocia, umowy zamiany,

·         przesądzono, że u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów, przy ustalaniu dochodu z działalności gospodarczej remanentem obejmuje się również produkcję w toku,

·         w ustawie o CIT wyłączono wprost z przychodów podatkowych, przychody z tytułu wniesienia wkładu do spółki niebędącej osobą prawną. Wyraźnie zapisano, że przychód z tytułu wniesienia wkładu do spółki kapitałowej nie stanowi jego odpłatnego zbycia, lecz przychód z tytułu kapitałów pieniężnych. Wskazano też, że kosztem uzyskania przychodu będą wydatki na nabycie lub wytworzenie składnika majątku niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu w jakiejkolwiek formie lub wartość początkowa składnika majątku pomniejszona o sumę odpisów amortyzacyjnych,

·         doprecyzowano sposób ustalania kosztów uzyskania przychodów w przypadku zbycia przez spółkę osobową przedmiotu wkładu pieniężnego wniesionego do tej spółki, poprzez wyraźne wskazanie na obowiązek kontynuacji wyceny kosztów. Uszczegółowiono także zasady zwolnień od podatku dochodów z udziału w zyskach osób prawnych, uzyskanych z udziałów lub akcji posiadanych na podstawie innego tytułu niż własność. Przeniesiono definicję pracowniczych programów emerytalnych z przepisów ogólnych ustawy o PIT do przepisów określających zwolnienia przedmiotowe - tak, aby definicja znalazła zastosowanie tylko do zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 58 ustawy,

·         wprowadzono przepis przejściowy umożliwiający zastosowanie przez podatników podatku CIT dotychczasowych, korzystniejszych przepisów, w sytuacji gdy ustawa wejdzie w życie w trakcie ich roku podatkowego innego niż kalendarzowy,

Art. 1 pkt 29 - zacznie obowiązywać 3 stycznia 2011 r., art. 2 pkt 11 - wejdzie w życie 1 maja 2011 r. 

3.  DŁUŻNIK BĘDZIE MÓGŁ POPRAWIĆ WNIOSEK

W dniu 22 grudnia 2010 roku weszła w życie ustawa z dnia 22 października 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U Nr 230 poz. 1509), którą opublikowano 7 grudnia 2010 roku i zgodnie z którą Sąd wezwie do uzupełnienia wniosku o upadłość, jeżeli pismo zostało złożone bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Poprawiony wniosek będzie wywoływał skutek od daty pierwotnego wniesienia. Zmiany wynikają z potrzeby dostosowania przepisów do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 10 listopada 2009 r. (P 88/2008) stwierdzającego niekonstytucyjność art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze, przewidującego bezwarunkowy zwrot niekompletnego wniosku. Trybunał uznał, że w sytuacji gdy strona działa sama, bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika, jest to zbyt rygorystyczne rozwiązanie.

Niniejsza nowela poprawia przepis, wprowadzając obowiązek wzywania wnioskodawcy niereprezentowanego przez adwokata lub radcę prawnego do uzupełnienia wniosku lub jego opłacenia. Braki będzie trzeba uzupełnić w ciągu tygodnia.

4.  LIKWIDACJA KOMISJI MAJĄTKOWEJ

Do dnia 31 stycznia 2011 roku przestanie funkcjonować Komisja Majątkowa - zakłada projekt ustawy o zmianie ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, przyjęty przez Rząd 30 listopada 2010 roku. Do dnia 31 stycznia 2011 roku komisja przekaże sprawozdanie ze swej działalności Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Sekretariatowi Konferencji Episkopatu Polski. Komisja przedstawi też Ministrowi całą dokumentację zgromadzoną w toku prowadzonych postępowań regulacyjnych oraz wnioski o wszczęcie postępowań złożone, a nierozpatrzone przed 1 stycznia 2011 r. Takich spraw jest ok. 220. 

Jak informuje kancelaria premiera, Komisja działała przez ponad 20 lat i rozpatrywała wnioski zgłaszane przez kościelne osoby prawne o wszczęcie postępowań dotyczących przywrócenia lub przekazania Kościołowi własności nieruchomości lub ich części. Ponieważ w ostatnim czasie odnotowano istotny spadek tych wniosków, Rada Ministrów w porozumieniu z Konferencją Episkopatu Polski uzgodniły uchylenie przepisów ustawy dających podstawę do dalszej działalności Komisji. 

ORZECZENIA I INTERPRETACJE

1.  ODSZKODOWANIE ZA ZERWANIE KONTRAKTU

Umowę z deweloperem powinien spisać notariusz ale ważna jest też umowa w zwykłej formie pisemnej i także za jej niedotrzymanie należy się odszkodowanie.

Jeśli umowa o budowę i sprzedaż mieszkania nie ma formy notarialnej, nie można zmusić dewelopera do jej wykonania. Nie oznacza to jednak, że po podpisaniu z deweloperem zwykłej umowy pisemnej klient nie ma żadnych praw. Jeśli inwestor się z niej nie wywiąże, to ma prawo do pełnego odszkodowania.

Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale Sygn. Akt III CZP 104/10 i wyjaśnił wątpliwości powstałe na tle konkretnej sprawy sądowej. Wnioski z niej powinni wyciągnąć przede wszystkim deweloperzy, którzy często bardzo lekko traktują pisemne umowy z klientami. A takie umowy, spisywane bez udziału notariusza, przeważają. Zawarł je również w 2005 i 2006 r. Ryszard P. z deweloperem Mieczysławem R. Deweloper odstąpił od tych umów, choć nie miał do tego prawa, i sprzedał przyrzeczone mieszkania innym nabywcom. Jego niedoszły klient wystąpił do sądu z żądaniem odszkodowania równego wartości rynkowej lokali objętych umowami. I takie odszkodowanie sąd I instancji mu przyznał. Jako podstawę wskazał ogólny przepis art. 471 kodeksu cywilnego o odpowiedzialności za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań, przewidujący pełne wyrównanie szkód poniesionych za sprawą niesolidnego kontrahenta, łącznie z utraconymi korzyściami.

Wskutek apelacji dewelopera sprawa trafiła do sądu II instancji. Sąd ten nie był pewny, czy w razie niewywiązania się z takiej umowy, jak zawarta przez Romana P. wskazany przepis może być podstawą odpowiedzialności dewelopera. W razie uznania jej za przedwstępną zakres rekompensaty, jakiej mógłby żądać klient, byłoby znacznie węższy. Obejmowałby tylko szkodę, którą poniósł, bo liczył na zawarcie umowy przyrzeczonej. Wykazanie takiej szkody, gdy ceny lokali na rynku deweloperskim są dość stabilne, nie jest w praktyce łatwe.

Sąd II instancji chciał jednak przede wszystkim wyjaśnienia, czy klientowi należy się odszkodowanie wyliczone w sposób przejęty w tej sprawie w I instancji: w wysokości rynkowej wartości lokum będącego przedmiotem niedotrzymanej umowy. Na to pytanie Sąd Najwyższy jednak nie odpowiedział. Potwierdził tylko, że prawną podstawą odpowiedzialności dewelopera jest przepis, na który powołał się sąd I instancji, przyznając Romanowi R. odszkodowanie w takiej właśnie wysokości.

2.  WŁAŚCICIEL LUB UŻYTKOWNIK MOŻE SIĘ DOMAGAĆ WYKUPU, CHOĆBY NA INFRASTRUKTURĘ ZAJĘTO TYLKO FRAGMENT GRUNTU

Tak stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale Sygn. akt III CZP 81/10.  Sąd Najwyższy wskazał, że z żądaniem tym można wystąpić do sądu tylko przeciwko Skarbowi Państwa i wyjaśnił wątpliwości powstałe na tle konkretnej sprawy sądowej. Chodziło o interpretację art. 124 ust. 5 ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (u.g.n.) przewidującego wykup nieruchomości, która ze względu na zajęcie na budowę infrastruktury technicznej nie może być użytkowana w dotychczasowy sposób.

Sprawa dotyczyła rurociągu wraz z kablem sygnalizacyjnym ułożonego na skraju dwu działek Urszuli Ł. (ma je w użytkowaniu wieczystym) w związku z inwestycją realizowaną przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o., której jednoosobowym wspólnikiem jest gmina. Zakład zwrócił się do Urszuli Ł. o bezpłatne udostępnienie działek. Ostatecznie po zawarciu ugody administracyjnej w 2005 r. inwestycja została zrealizowana.

W miejscu położenia rurociągu powstał pas technologiczny zajmujący na większej działce (2,5 ha) 1218 mkw., a na mniejszej (0,5 ha) 562 mkw. Nie można tu nic budować ani składować ze względu na konieczność dostępu do rur i kabla sygnalizacyjnego.

Urszula Ł. od 2001 r. wydzierżawia działki przedsiębiorcy wykorzystującemu je na działalność gospodarczą. Przedsiębiorca ten zwrócił się do niej o wyłączenie pasa technologicznego z dzierżawy.

W tym stanie rzeczy w 2006 r. użytkowniczka wieczysta, powołując się na art. 124 ust. 5 u.g.n. wystąpiła do sądu o nakazanie Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji nabycia od niej części działek stanowiących pas technologiczny. Domagała się za nie w sumie 40 tys. zł (ustalona przez gminę cena 1 mkw. mniejszej działki to 62 zł, a większej 71 zł).

Sąd I instancji żądanie Urszuli Ł. oddalił. Uzasadnił to tym, że ZWiK nie może być stroną pozwaną w takiej sprawie – nie ma tzw. biernej legitymacji procesowej. Roszczenie bowiem przewidziane w art. 124 ust. 5 u.g.n. przysługuje tylko wobec Skarbu Państwa reprezentowanego przez starostę.

Sad II instancji, do którego apelowała Urszula Ł., dostrzegł dwie zasadnicze wątpliwości prawne wymagające rozstrzygnięcia przez SN. Pierwsza: czy można żądać wykupu, jeśli tylko część nieruchomości została zajęta na budowę infrastruktury technicznej? Przyczyną niepewności stało się literalne brzmienie art. 124 ust. 5 u.g.n., w którym mówi się o niemożności „korzystania z nieruchomości w sposób dotychczasowy”. SN odpowiedział na to pytanie twierdząco. W uchwale nie sprecyzował, czy żądanie wykupu może ograniczyć się tylko do części nieruchomości wyłączonej z dotychczasowego użytkowania.

Druga wątpliwość dotyczyła tego, kto ma być adresatem roszczenia o wykup, skoro według art. 124 ust. 5 u.g.n. nabycie nieruchomości następuje tylko na rzecz Skarbu Państwa. Jako argument przemawiający za przyjęciem, że może nim być tylko SP, sąd wskazał m.in. to, że umowa z tym, kto wystąpił o zezwolenie na budowę infrastruktury, jego oświadczenie, nie może doprowadzić do przejścia własności na rzecz SP. Treść uchwały SN odnoszącej się do tej wątpliwości oznacza, że zgodził się on z tym argumentem.

Uprawnienia właścicieli i użytkowników wieczystych na wypadek, gdy założenie na nieruchomości urządzeń infrastruktury technicznej uniemożliwia korzystanie z niej lub korzystanie w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem, określono w art. 124 ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, mogą oni wówczas żądać, aby starosta lub występujący z wnioskiem o zezwolenie na zakładanie i przeprowadzenie wskazanych urządzeń - nabył od nich na rzecz Skarbu Państwa w drodze umowy własność lub użytkowanie wieczyste nieruchomości.

 

3.  OŚWIADCZENIA NALEŻY SKŁADAĆ ZGODNIE Z PRZEPISAMI KODEKSU CYWILNEGO

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 listopada 2010 roku w sprawie Sygn. Akt III CZP 84/2010 orzekł, że „Do oświadczenia wspólnika o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym ma zastosowanie art. 61 § 1 zdanie pierwsze k.c. W braku odmiennego zastrzeżenia rozporządzenie przez wspólnika na rzecz spółki wszystkimi swymi udziałami w celu ich umorzenia powoduje przejście na spółkę także przysługującego wspólnikowi prawa pierwszeństwa objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki”. Z powołanego przepisu wynika, że oświadczenie woli zostało złożone z chwilą, gdy do adresata doszło w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią. 

4.  KTO PODPISAŁ WEKSEL, TEN ODPOWIADA

Sąd Najwyższy. Wyrok zapadł 3 listopada 2010 r. (V CSK 142/2010). 

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 listopada 2010 roku zapadłym w sprawie Sygn. Akt V CSK 142/2010 orzekł, że „Uchylenie skutków wynikających art. 8 prawa wekslowego uzasadnia tylko to, że wierzyciel wiedział, iż ten, kto podpisał weksel jako organ osoby prawnej, nim nie jest”. 

Wierzyciel wekslowy może domagać się zapłaty od wystawcy weksla i poręczyciela łącznie, od każdego z nich z osobna, a także części od jednego, a w pozostałej części od drugiego. Jednak zgodnie z powołanym przepisem ten, kto podpisał weksel jako przedstawiciel innej osoby, nie będąc umocowanym do działania w jej imieniu, odpowiada sam wekslowo, a jeżeli zapłacił, ma takie same prawa, jakie miałaby osoba, której jest rzekomo przedstawicielem. Zasady te stosuje się również do przedstawiciela, który przekroczył granice swego umocowania. 

Sąd podkreślił też, że decyduje tu treść weksla, a nie ewentualny zapis w umowie, który wskazywałby kto będzie odpowiedzialny za uregulowanie należności. 

5.  POSIADANIE DZIECKA NIE MOŻE ODBIERAĆ PRAWA DO ŚWIADCZEŃ

Trybunał Konstytucyjny w wyroku w sprawie Sygn. Akt K5/2010 opublikowanym w dniu 6 grudnia 2010 roku orzekł, że „Pozbawienie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego osób pełnoletnich, uczących się w szkole lub szkole wyższej ze względu na posiadanie własnego dziecka narusza zasadę równości wobec prawa”. Trybunał orzekł, że art. 10 ust. 2 pkt 2 o pomocy osobom uprawnionym do alimentów jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 71 ust. 1 oraz w związku z art. 2 Konstytucji.

Obsługa techniczna, projekt i wykonanie: Ekspert IT Rafał Niewiadomski / GREEN PREMIUM
Copyright © Izba Notarialna w Łodzi. Wszystkie prawa zastrzeżone.