Wyszukaj w treści serwisu:

Ładuję wyszukiwarkę

 

 

Informator

Komisji Naukowej Izby Notarialnej w Łodzi

nr 7/2013

(50)

 

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODATKOWA – WALKA RZĄDU Z OSZUSTAMI

 

Na posiedzeniu w dniu 2 lipca 2013 roku Rząd przyjął projekt zmian ustawy Ordynacja podatkowa oraz ustawy o podatku od towarów i usług, w którym zaproponowano:

·      rozszerzenie stosowania tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT /gdzie nabywca a nie dostawca rozlicza VAT/ na obrót niektórymi wyrobami stalowymi /półproduktami/, w handlu którymi potwierdzono proceder wyłudzania podatku VAT,

·      wprowadzenie miesięcznych okresów rozliczeniowych dla podmiotów dokonujących sprzedaży tych towarów oraz

·      instytucji odpowiedzialności podatkowej.

 

Mechanizmem odwrotnego obciążenia VAT mają też być objęte niebezpieczne odpady zawierające metal, odpady z tektury i papieru oraz niektóre surowce wtórne.

Dokument przewiduje wprowadzenie krótszych, tj. miesięcznych zamiast kwartalnych okresów rozliczeniowych dla podatników dokonujących sprzedaży towarów tzw. "wrażliwych", ale tylko w przypadku podatników których wielkość obrotu towarami "wrażliwymi" przekroczyłaby w miesiącu 50 tys. zł /bez VAT/. Do grupy tej zaliczone będą niektóre wyroby stalowe nieobjęte mechanizmem odwrotnego obciążenia, paliwa i złoto nieobrobione.

Procedura ta nie będzie stosowana do podatników kupujących paliwo na stacjach paliw do standardowych zbiorników używanych przez nich pojazdów oraz w przypadku, gdy dostawy tych dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych.

 

Nową instytucją w prawie podatkowym ma być instytucja odpowiedzialności podatkowej nabywcy za zobowiązania podatkowe w VAT sprzedawcy, dotyczących transakcji tzw. towarami „wrażliwymi”.

Podatnik, na rzecz którego dokonano dostawy tych towarów odpowiadałby solidarnie wraz z podmiotem dokonującym dostawy za jego zaległości podatkowe w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dokonaną na jego rzecz dostawę towarów, do 3 lat od końca roku, w którym dokonano tych dostaw, ale tylko w sytuacji, gdy:

·      w chwili dokonania dostawy tych towarów nabywca ma uzasadnione podstawy przypuszczać, że kwota należnego podatku nie zostanie przez dostawcę zapłacona urzędowi skarbowemu /np. cena dostarczonego towaru jest niższa od jego wartości rynkowej/ oraz

·      gdy wartość nabywanych towarów „wrażliwych” od jednego dostawcy, bez kwoty podatku, przekroczyła w miesiącu 50 tys. zł, ale tylko towarów wrażliwych. 

 

 

 

Wyłączenie stosowania odpowiedzialności podatkowej ma być możliwe gdy: 

­      podatnik udowodni, że okoliczności lub warunki transakcji nie miały wpływu na niezapłacenie podatku; 

­      powstanie zaległości nie miało związku z uczestnictwem dostawcy w nierzetelnym rozliczeniu podatku dla odniesienia korzyści majątkowej; 

­      w przypadku podatników dokonujących nabycia paliw na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego do standardowych zbiorników używanych przez nich pojazdów oraz w przypadku, gdy dostaw tych dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych; 

­      zostaną spełnione następujące warunki:

×                 podmiot dokonujący dostawy towarów, na dzień dokonania dostawy towarów, wpisany był w prowadzonym przez Ministra Finansów wykazie obejmujących podmioty, które złożyły kaucję gwarancyjną oraz

×                 wysokość kaucji gwarancyjnej odpowiada co najmniej 1/5 kwoty podatku należnego przypadającej na dostawy towarów dokonane w danym miesiącu dla danego podatnika lub wynosi ona co najmniej 3 mln zł. 

 

Wysokość kaucji gwarancyjnej nie może być niższa niż 200 tys. zł, a jej złożenie w odpowiedniej wysokości ma skutkować umieszczeniem podmiotu w wykazie oraz uwolnieniem nabywcy od ewentualnej odpowiedzialności podatkowej. 

 

 

ZMIANA KPC

PISMA PROCESOWE SKŁADANE NA  POCZCIE W POLSCE

I W KAŻDYM KRAJU UE

 

W dniu 4 lipca 2013 roku Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, która daje możliwość złożenia pisma procesowego na poczcie w jakimkolwiek kraju UE, co będzie równoznaczne z wniesieniem pisma do sądu oraz ogranicza obowiązek wskazania pełnomocnika do doręczeń w Polsce jedynie do sytuacji, gdy strona postępowania cywilnego mieszka lub ma siedzibę w państwie niebędącym członkiem UE.  

 

 

NOWELIZACJA KPC JUŻ OBOWIĄZUJE.

WIĘKSZA OCHRONA DŁUŻNIKÓW

W ELEKTRONICZNYM POSTĘPOWNIU UPOMINAWCZYM

 

Z dniem 7 lipca 2013 roku zaczęła obowiązywać ustawa z dnia 10 maja 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 2013 poz. 654), która została omówiona w informatorze nr 6/2013.

 

Dłużnik lepiej chroniony

·                nowela dotyczy polepszenia sytuacji prawnej dłużnika w przypadku prowadzenia egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego opartego na: nakazie zapłaty w postępowaniu nakazowym, upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym, europejskim nakazie zapłaty oraz wyroku zaocznym,

·                komornik ma obowiązek pouczenia dłużnika o możliwych czynnościach procesowych już przy pierwszej czynności egzekucyjnej,

·                komornik na wniosek dłużnika wstrzymuje się z dalszymi czynnościami w razie wykazania, że odpis orzeczenia został doręczony w trybie art. 139 kpc i złożenia przez niego środka zaskarżenia od tego orzeczenia,

·                komornik wstrzymuje dokonanie czynności egzekucyjnych z urzędu, jeśli poweźmie wiadomość, że orzeczenie zostało dłużnikowi doręczone w sposób zastępczy na inny adres niż adres oznaczony w postępowaniu egzekucyjnym.

 

Właściwość odmiejscowiona 

·                ma zastosowanie tylko do takich kategorii postępowań, w których dla gwarancji procesowych pozwanego, dłużnika, czy uczestnika postępowania nie ma żadnego znaczenia jaki sąd miejscowo właściwy rozpozna sprawę,

·                dotyczy sytuacji, w których postępowanie nie wymaga osobistego stawiennictwa do sądu i odbywa się na posiedzeniu niejawnym /bez uczestnictwa stron/, zaś wydane orzeczenia lub zarządzenia doręcza się drogą pocztową lub elektronicznie, a odwołanie również wnosi się w ten sposób,

·                ułatwieniem ma być też możliwość przeprowadzenie posiedzenia sądowego w sprawach objętych właściwością odmiejscowioną za pomocną wideokonferencji.  

 

 

ADWOKAT NIE WYSZUKA KSIĘGI PO NAZWISKU WŁAŚCICIELA

 

W dniu 10 lipca 2013 roku Sejm na 45 posiedzeniu odrzucił senackie poprawki do regulacji umożliwiającej dostęp do elektronicznej bazy danych ksiąg wieczystych radcom prawnym i adwokatom na podstawie np. danych właściciela nieruchomości oraz, że dostęp do jawnej księgi wieczystej przez internet wynika z ustawy, a nie jak dotychczas z rozporządzenia.

 

Po nowelizacji po podaniu numeru księgi, każdy będzie mógł przeglądać ją online /tak jak dotychczas/, natomiast Sądy, prokuratura, organy kontroli skarbowej, organy celne, administracyjne organy egzekucyjne, organy podatkowe, komornicy, Policja, NIK, Straż Graniczna, ABW, Agencja Wywiadu, CBA, Służba Wywiadu i Służba Kontrwywiadu Wojskowego, ZUS oraz centralne organy administracji rządowej - będą mieć możliwość wyszukania ksiąg w CBDKW na podstawie np. danych właściciela nieruchomości.

 

  Nowela przewiduje również możliwość uzyskiwania przez internet: odpisu księgi wieczystej, wyciągu z księgi wieczystej i zaświadczenia o jej zamknięciu, poprzez ich wydrukowanie, co pod względem prawnym równe będzie dokumentom papierowym wydawanym przez CIKW potrzebnym w obrocie prawnym. 

 

 

 

 

 

TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY STWIERDZIŁ, ŻE

75% PODATEK TO NIE REPRESJA

 

Dnia 18 lipca 2013 roku Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną dotyczącą zasad opodatkowania dochodu niezgłoszonego przez podatnika.

 

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: 

1.        Art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 2001 roku

a)        nie jest niezgodny z art. 31 ust. 3, art. 42 ust. 1, art. 46 i art. 64 ust. 3 Konstytucji,

b)        jest zgodny z art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji,

2.        Art. 20 ust. 3 powyższej ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 1998 roku do 31 grudnia 2006 roku jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji.

3.        Art. 68 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa  jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji i przepis ten traci moc obowiązującą z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

 

W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie.

 

Niekonstytucyjność 

Stwierdzając naruszenie art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji przez dwa z kwestionowanych przepisów prawnych, Trybunał Konstytucyjny wskazał, że są one obarczone bardzo poważnymi wadami legislacyjnymi dotyczącymi ich konstrukcji i treści. Wprowadzając szczególnie restrykcyjną instytucję podatku od dochodów nieujawnionych, ustawodawca unormował ją w trzech lakonicznych przepisach, które w większości okazały się nieprecyzyjne i niejednoznaczne

 

Trybunał stwierdzając naruszenie art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji przez dwa z kwestionowanych przepisów prawnych wskazał, że są one unormowane w trzech lakonicznych, nieprecyzyjnych i niejednoznacznych przepisach, a ponadto są obarczone bardzo poważnymi wadami legislacyjnymi dotyczącymi ich konstrukcji i treści.

Instytucja podatku od dochodów nieujawnionych w istotnym stopniu ukształtowała się dopiero w praktyce, gdyż niektóre przepisy ukształtowano wyjątkowo niejasno /np. pojęcie przychodu nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych, czy też zasady biegu terminu ustalenia zobowiązania podatkowego/, zaś niektórych wątpliwości, których do tej pory nie dostrzeżono odpowiednio w orzecznictwie, a te które zostały dostrzeżone rozstrzygnięto  na niekorzyść podatników - wbrew zasadzie in dubio pro tributario (nakaz rozstrzygania na korzyść podatnika). 

Istotnym przeoczeniem jest również brak możliwości uwzględnienia zarzutu przedawnienia zobowiązania podatkowego powstałego na zasadach ogólnych. 

Trybunał orzekł, że zakwestionowane przepisy prawne – jako unormowania podatkowe mimo, iż powinny realizować wymogi właściwe dla standardu podwyższonego poprawności legislacyjnej, czyli gwarantować zasady szczególnej określoności regulacji ograniczających prawa i wolności człowieka i obywatela, regulacji represyjnych czy daninowych (art. 84 i art. 217 Konstytucji) nie spełniały nawet wymogów właściwych dla standardu zwykłego gwarantującego poprawną legislację.

 

Nieadekwatne wzorce kontroli 

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma charakteru represyjnego, gdyż nie przewiduje kary bądź środka karnego, w szczególności w postaci przepadku mienia.

Jest to nadzwyczajna reakcja ustawodawcy na zjawisko zatajania uzyskiwanych przez podatnika przychodów, zaś jego wysoka stawka pełni dwie funkcje: rekompensacyjną i prewencyjną, co ma na celu zniechęcić podatników do popełniania oszustw podatkowych, a także odzyskać przez państwo należnego mu podatku wraz z odsetkami za zwłokę oraz kosztami przeprowadzonych postępowań.

Mając na uwadze powyższe Trybunał uznał art. 42 ust. 1 i art. 46 Konstytucji za nieadekwatne wzorce kontroli kwestionowanej regulacji oraz przyjął, że art. 84 i art. 217 są podstawowymi przepisami ustawy zasadniczej regulującymi możliwość nakładania na jednostki podatków i wyłączył w rozważanym zakresie zastosowanie art. 31 ust. 3 i art. 64 ust. 3 Konstytucji.

Od tak sformułowanej zasady istnieją dwa wyjątki: 

­      gdy pod pozorem regulacji podatkowej ustawodawca ustanawia instrument służący celom niefiskalnym, np. represyjnym czy nacjonalizacyjnym lub 

­      gdy przepisy podatkowe normują inne zagadnienia niż nałożenie na jednostki obowiązku określonych świadczeń oraz ustalenie ich wielkości czy wysokości. 

Dlatego, z powyższych względów art. 31 ust. 3 i art. 64 ust. 3 Konstytucji zostały uznane za nieadekwatne wzorce kontroli art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

 

 

HIPOTEKA – WIERZYCIEL LEPIEJ CHRONIONY

 

W dniu 23 lipca 2013 roku opublikowano ustawę z dnia 24 maja 2013 roku o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. 2013 poz. 830).

Wprowadzone zmiany, które zaczną obowiązywać 7 sierpnia 2013 roku, wprowadzają ochronę wierzyciela, którego należność została zabezpieczona hipoteką na części nieruchomości w przypadku, gdy następuje podział tej nieruchomości. 

Nowela wprowadza zasadę, na podstawie której:

­      w przypadku podziału takiej nieruchomości hipoteka automatycznie przejdzie na nową nieruchomość dłużnika, a nie jak to obowiązuje obecnie – wygaśnie;

­      w przypadku sprzedaży obciążonej nieruchomości na środkach otrzymanych za sprzedaż powstanie prawo zastawu,

­      prawo zastawu powstanie również na środkach przypadających właścicielowi udziału obciążonego hipoteką z tytułu dopłaty należnej mu w przypadku podziału nieruchomości

­      roszczenia wierzycieli będą zaspokajane zgodnie z kolejnością ustanawiania hipotek na nieruchomości, w której dłużnik miał udział.   

 

 

 

 

ZACHOWEK ZGODNY Z KONSTYTUCJĄ

 

W dniu 25 lipca 2013 roku Trybunał Konstytucyjny w odpowiedzi na połączone pytania prawne dwóch warszawskich sądów orzekł, że przepis art. 991 Kodeksu cywilnego jest zgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz z art. 47 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji i nie narusza on prawa własności i prawa do dziedziczenia.

W swoim orzeczeniu Trybunał podkreślił że Konstytucja nie przesądza o wprowadzeniu m.in. systemu zachowku, a tym bardziej o wysokości roszczenia i nie wypowiada się o kręgu uprawnionych do zachowku, ale zauważył, że prawodawca  opowiadając się za konkretnym rozwiązaniem zobowiązany jest przestrzegać wszystkich wymogów konstytucyjnych oraz dostosowywać ustawę do podnoszonego standardu ochrony praw i wolności.

Trybunał uznał, że prawo do zachowku ogranicza swobodę spadkodawcy do decydowania o swoim majątku, ale ograniczenie to jest konieczne ze względu na ochronę praw i wolności innych osób w rozumieniu art. 31 ust. 3 Konstytucji, a więc osób z kręgu najbliższej rodziny spadkodawcy.

Trybunał wskazał też, że prawo do zachowku nie jest nadmiernym utrudnieniem dla spadkodawcy, gdyż kodeks cywilny daje mu kilka możliwości pozbawienia najbliższych prawa do zachowku, jeżeli uzna to za konieczne:

­      przysługuje mu bowiem prawo wydziedziczenia małżonka, zstępnych lub rodziców,

­      wyłączono z kręgu uprawnionych in concreto do zachowku podmioty niegodne dziedziczenia

­      można wyłączyć z kręgu uprawnionych in concreto do zachowku małżonka wyłączonego od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione

­      spadkodawcy przysługuje prawo wyboru reżimu prawnego, któremu podlegać ma sprawa spadkowa.

 

 

TK: NIE TRZEBA ZMIENIAĆ PRZEPISU O KASACJI

 

W dniu 25 lipca 2013 roku Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu SK 17/12 rozpoznawał połączone skargi konstytucyjne dotyczące terminu do wniesienia skargi kasacyjnej oraz skutków jego niedotrzymania w przypadku wystąpienia przez stronę postępowania o przyznanie prawa pomocy przez ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika.

Trybunał uznał, że zaskarżone przepisy prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie naruszają wymagań określonych w art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji, jeżeli będą rozumiane w sposób wskazany w sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego, czyli że art. 87 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi rozumiany powinien być w ten sposób, że w sytuacji niedochowania terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, o którym mowa w art. 177 §1 tej ustawy, na skutek wystąpienia o przyznanie prawa pomocy w postaci ustanowienia adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego - przyczyna uchybienia terminu do wniesienia skargi kasacyjnej ustaje z dniem, w którym powiadomiony o ustanowieniu pełnomocnik ma możliwość sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej, jest zgodny z art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji.

Sądy przyjęły, że w przypadku ustanowienia pełnomocnika z urzędu po upływie określonego w art. 177 §1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi 30-dniowego terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, przyczyna uchybienia temu terminowi ustaje już z chwilą ustanowienia pełnomocnika z urzędu i od tak określonego dnia ustania przyczyny uchybienia terminu pełnomocnik ma siedem dni na wystąpienie z wnioskiem o przywrócenie terminu i sporządzenie skargi kasacyjnej.

Trybunał Konstytucyjny w swoim orzeczeniu wziął również pod uwagę, że norma prawna o takiej treści, która stała się podstawą rozstrzygnięć w sprawach skarżących, nie jest jedyną wyinterpretowywaną z zaskarżonych przepisów i przyjmowaną w orzecznictwie sądów administracyjnych, odmiennym bowiem stanowiskiem jest w przypadku ustanowienia pełnomocnika z urzędu przyjmowanie,  że dniem, w którym ustała przyczyna uchybienia terminu do wniesienia skargi kasacyjnej  jest dzień, w którym pełnomocnik miał rzeczywistą możliwość wniesienia skargi kasacyjnej po zapoznaniu się z aktami sprawy, nie później jednak niż dzień upływu 30-dniowego terminu od dnia zawiadomienia go o wyznaczeniu do występowania w sprawie.

Trybunał Konstytucyjny wskazał, że praktyka sądów skracanie terminów do 7 dni jest nieuzasadniona i w znacznym stopniu utrudnia to, czy wręcz uniemożliwia, realizację prawa strony reprezentowanej przez pełnomocnika z urzędu, który musi mieć realną możliwość sporządzenia i wniesienia skargi, i od tej chwili pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu powinno być wniesione do sądu w ciągu siedmiu dni, przy czym czas na złożenie skargi nie może być jednak dłuższy niż 30 dni liczone od powiadomienia pełnomocnika o jego ustanowieniu. 

 

 

WSPÓLNOTA MOŻE ZLICYTOWAĆ MIESZKANIE ZA DŁUGI

 

 

W dniu 29 lipca 2013 roku Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu skargi konstytucyjnej w sprawie SK 12/12 dotyczącą przymusowej sprzedaży lokalu w związku z długotrwałym zaleganiem z zapłatą należnych opłat i wydał orzeczenie, że zaskarżony art. 16 ust. 1 ustawy o własności lokali  - jest zgodnyart. 64 ust. 1 w zw. z art. 64 ust. 3 i art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji, a sprzedaż zadłużonego mieszkania na podstawie tego przepisu - choć powoduje ingerencję w nienaruszalne prawo własności - jest niezbędna dla ochrony wolności i praw pozostałych właścicieli lokali, a także dla ochrony porządku publicznego.

 

"Własność lokalu to nie tylko uprawnienie, ale i płynące z tego tytułu obowiązki" - przypomniał sędzia Mirosław Granat w uzasadnieniu wyroku.

 

Trybunał w swoim orzeczeniu podkreślił, że pozycja właścicieli lokali licytowanych za długi z eksmitowanymi najemcami nie jest jednakowa i nie podzielił zarzutu, jakoby ochrona prawa własności mieszkania była zdecydowanie słabsza od ochrony, z której korzysta najemca, z powodu tego, że ustawa nie nakłada wprost na wspólnotę obowiązku uprzedzania zadłużonego członka wspólnoty o zamiarze wytoczenia powództwa.

Sądy z kolei uważają, że przymusową sprzedaż lokalu powinno się stosować w ostateczności, gdy perswazje i łagodniejsze środki prawne nie odnoszą już skutku, a stan zadłużenia ma wyraźnie negatywny wpływ na finanse wspólnoty i pozostałych właścicieli lokali. 

 

 

NOWE ZAPISY W KLAUZULI WYKONALNOŚCI

 

W dniu 30 lipca 2013 roku ukazało się rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 lipca 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz. U. 2013 poz. 859), które wyjdzie w życie w dniu 14 sierpnia 2013 roku.

Zmiana wprowadza dookreślenie brzmienia klauzuli wykonalności i ustala, że oprócz dotychczasowego brzmienia w jej treści wskazywać się będzie także:

1.         numer PESEL lub NIP wierzyciela i dłużnika będącego osobą fizyczną, jeżeli są oni obowiązani do jego posiadania lub posiadają go nie mając takiego obowiązku lub

2.         numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP wierzyciela i dłużnika niebędącego osobą fizyczną, którzy nie mają obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli są oni obowiązani do jego posiadania.

 

 

Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna

z dnia 24 lipca 2013 r.

III CZP 45/2013

 

Na pytanie "Czy prokurent w związku z umocowaniem zawartym w art. 109[1] § 1 k.c., jest uprawniony do udzielenia pełnomocnictwa procesowego w postępowaniu cywilnym, pracownikowi przedsiębiorcy, na podstawie postanowień przepisu art. 87 § 2 k.p.c.?" Sąd Najwyższy odpowiedział: "Prokurent może udzielić pełnomocnictwa procesowego - także dalszego - osobom wymienionym w art. 87 § 2 k.p.c.".

 

 

Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna

z dnia 24 lipca 2013 r.

III CZP 36/2013

 

 

Na pytanie: "Czy można dochodzić tzw. roszczeń uzupełniających (art. 224 k.c., 225 k.c. i 230 k.c.) w przypadku naruszeń innych niż pozbawienie właściciela nieruchomości władztwa nad rzeczą, w szczególności uzasadniających roszczenia negatoryjne?" Sąd Najwyższy odpowiedział: " Właściciel rzeczy może żądać od posiadacza służebności wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy (art. 224 § 2 i art. 225 w zw. z art. 230 oraz art. 352 § 2 k.c.)."

 

 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

z dnia 17 lipca 2013 r.

II FSK 2119/2011

 

 

Naczelny Sąd Administracyjny w swym wyroku z dnia 17 lipca 2013 roku oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dotyczącą czynności Naczelnika Urzędu Skarbowego polegających na ustanowieniu zastawu skarbowego na ogóle praw przysługujących wspólnikowi spółki kapitałowej – z uwagi na fakt, że skarga nie ma uzasadnionych podstaw.

Pełnomocnik strony skarżącej swój zarzut uzasadnił tym, że zgodnie z treścią art. 41 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2005 r. Nr 8 poz. 60, z późn. zm.) wartość jednostkowa prawa majątkowego w dniu dokonania zastawu musi wynosić co najmniej 11.300zł, a do zastosowania instytucji zastawu skarbowego, odnosi się wartość jednego udziału w spółce z o.o., a nie ogół posiadanych przez wspólnika udziałów w danej spółce.

Naczelny Sąd Administracyjny stoi jednak na stanowisku, że "ustawodawca w przepisie art. 41 §1 ordynacji podatkowej nie ograniczył Skarbu Państwa, bądź jednostki samorządu terytorialnego w możliwości łączenia wartości udziałów w danej spółce z o.o. w celu przyjęcia wartości tych udziałów, jako jednego prawa majątkowego do ustanowienia na nim zastawu skarbowego".

Naczelny Sąd Administracyjny w swoim wyroku podkreślił, że zastaw skarbowy na podstawie art. 41 § 1 Ordynacji Podatkowej przysługuje Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego na wszystkich rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 11.300 zł, które są własnością podatnika, a także tych które stanowią współwłasność łączną podatnika i jego małżonka, z zastrzeżeniem § 2 tego artykułu co do którego zastawem skarbowym nie mogą być obciążone te rzeczy lub prawa majątkowe, które nie podlegają egzekucji oraz te które mogą być przedmiotem hipoteki.

 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

z dnia 3 lipca 2013 r.

II FSK 2267/2011

 

Na podstawie wyroku z dnia 3 lipca 2013 roku NSA rozpatrywał spór dotyczący pytania "Czy zawarcie umowy dożywocia jest równoznaczne z odpłatnym zbyciem nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Dyrektor Izby Skarbowej w B. działający z upoważnienia Ministra Finansów wniósł skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 1 czerwca 2011 r. I SA/Sz 285/2011 podnosząc, iż doszło do naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 19 ust. 1 i 3 tej ustawy poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że umowa dożywocia nie stanowi odpłatnego zbycia, o którym mowa w tym przepisie.

W uzasadnieniu wyroku Naczelny Sąd Administracyjny podzielił pogląd wnoszącego skargę kasacyjną, że stanowisko Sądu pierwszej instancji nie uwzględniające odpłatnego charakteru umowy o dożywicie, nie jest prawidłowe.

Naczelny Sąd Administracyjny określił umowę o dożywocie jako umową zobowiązującą, wzajemną i jednocześnie mającą charakter odpłatny, albowiem przez umowę dożywocia właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, a nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, a jak zauważył NSA cechą umów odpłatnych jest to, że świadczenie jednej strony umowy znajduje swój odpowiednik w świadczeniu drugiej strony i każda ze stron umowy uzyskuje ekwiwalent dla własnego świadczenia.

NSA podkreślił, że argumentację o odpłatnym charakterze umowy o dożywocie wzmacnia treść art. 913 § 1 Kodeksu Cywilnego, który przewiduje możliwość dokonania zamiany uprawnień objętych prawem dożywocia na świadczenie w postaci renty odpowiadającej wartości tych uprawnień /stanowiącej ekwiwalent pieniężny/, co potwierdza przekonanie o odpłatności umowy o dożywocie.

Kolejnym przykładem świadczącym o odpłatnym charakterze umowy o dożywocie jest treść art. 914 Kodeksu Cywilnego z której wynika, że "jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa".

W sentencji swego wyroku NSA podkreślił, że:

"Umowa o dożywocie jest umową zobowiązującą, wzajemną i jednocześnie ma charakter odpłatny. Przez umowę dożywocia właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, a nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie."

 

 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

z dnia 3 lipca 2013 r.

II FSK 2110/2011

 

Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie wskazanego w tytule wyroku ze względu na stwierdzenie braku usprawiedliwionych podstaw oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 5 maja 2011 r. I SA/Ol 511/2010 w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2007 roku stwierdzając, iż:

1. W przypadku zbycia nieruchomości na stwierdzenie czy dana transakcja jest dokonywana w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) czy też jest odpłatnym zbyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy wpływać będzie całokształt okoliczności poprzedzających i towarzyszących zbyciu nieruchomości.

2. Okolicznościami, o których mowa w pkt 1 są: z góry założony cel ekonomiczny, istnienie elementu ciągłości danych czynności, stwierdzenie istnienia celu zarobkowego oraz ustalenie czy do zbycia dochodzi w warunkach „zorganizowania”, o których mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

3. Zastosowaniu art. 10 pkt 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przeszkadza dążenie jednostki do uzyskania jak najlepszych efektów ekonomicznych przeprowadzonej transakcji. Istotne znaczenie ma natomiast ustalenie, czy zamiarem podatnika było uczynienie sobie z odpłatnego zbycia nieruchomości stałego, tj. ciągłego źródła zarobkowania.

 

 

 

Obsługa techniczna, projekt i wykonanie: Ekspert IT Rafał Niewiadomski / GREEN PREMIUM
Copyright © Izba Notarialna w Łodzi. Wszystkie prawa zastrzeżone.