Informator
Komisji Naukowej Izby Notarialnej w Łodzi
nr
3
i 4 2017
(95,96)
NOWE AKTY PRAWNE
USTAWA Z DNIA 7 KWIETNIA 2017 ROKU O ZMIANIE USTAWY - KODEKS
POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW (DZ.U. Z
2017 R. POZ. 935)
Ustawa zakłada podniesienie efektywności działania administracji i
sądów administracyjnych oraz ograniczenie uciążliwości
administracyjnych dla obywateli, wchodzi w życie z dniem 1 czerwca
2017 roku. Przewiduje zmiany dotyczące:
·
zasad ogólnych postępowania administracyjnego w
postaci przyjaznej interpretacji przepisów, współdziałania organów,
bezstronności, proporcjonalności oraz równego traktowania, pewności
prawa czy polubownego rozstrzygania kwestii spornych poprzez
skłanianie stron do ugody oraz prowadzenie mediacji,
·
zasad prowadzenia postępowania administracyjnego przez
przyjęcie reguły, iż załatwienie sprawy w postępowaniu uproszczonym
powinno nastąpić nie później niż w terminie miesiąca od dnia
wszczęcia postępowania,
·
definicji pojęć bezczynności i przewlekłości oraz
instytucji ponaglenia jako środka zaskarżenia bezczynności i
przewlekłości,
·
zasad powiadamiania o decyzjach i innych czynnościach
organów administracji publicznej (możliwości dokonywania zawiadomień
przez udostępnianie pisma w BIP), zasadach postępowania dowodowego
(m.in. możliwość poświadczenia zgodności odpisu dokumentu z
oryginałem przez upoważnionego pracownika organu prowadzącego
postępowanie) czy wprowadzeniu nowej instytucji mediacji w ramach
postępowania administracyjnego, mającej na celu wyjaśnienie i
rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz dokonanie
ustaleń dotyczących jej załatwienia w granicach obowiązującego
prawa,
·
instytucji posiedzenia w trybie współdziałania
(mającej na celu przyspieszenie zajęcia stanowiska przez organ, do
którego zwrócono się o to), instytucji milczącego załatwienia sprawy
oraz zmian dotyczących zakresu wydawanej decyzji.
·
postępowania odwoławczego i administracyjnych kar
pieniężnych.
Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. O ZMIANIE USTAWY O OBROCIE
INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW – mająca
na celu zniesienie podziału rynku regulowanego na rynek giełdowy i
rynek pozagiełdowy i wprowadzenie regulacji dotyczących instytucji
rachunku derywatów, weszła w życie 29 kwietnia 2017 roku.
Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. O WYMIANIE INFORMACJI PODATKOWYCH Z
INNYMI PAŃSTWAMI – weszła w życie 4 kwietnia 2017 roku.
Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o szczególnych zasadach usuwania
skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących
nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa -
weszła w życie 5 maja 2017 roku.
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 6 marca 2017 r.
w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli
wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu
szacowania kapitału wewnętrznego w bankach - implementuje
postanowienia dyrektywy z 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków
dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru
ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami
inwestycyjnymi (dyrektywa CRD IV). Weszło w życie 1 maja 2017 roku.
USTAWA Z DNIA 23 MARCA 2017 R. O ZMIANIE USTAWY – KODEKS KARNY
ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW Dz.U. 2017 poz.
966, weszła w życie (poza art. 5 pkt 1.) z dniem 1 czerwca 2017
roku.
Zmiany umożliwią zabieranie majątków pochodzących z przestępstwa.
Sprawca będzie musiał wykazać legalność posiadanego majątku w
ostatnich pięciu latach. Podstawą konfiskaty mienia jest
zastosowanie domniemań prawnych, których skutkiem jest zobowiązanie
oskarżonego do wykazania, że jego majątek nie pochodzi z
przestępstwa.
-
Konfiskata będzie
dotyczyła przestępstw zagrożonych karą powyżej 5 lat więzienia.
Przed konfiskatą nie ochroni przekazanie majątku. Przepadek
mienia sądy będą mogły też orzec w stosunku do osób trzecich,
którym sprawca przekazał mienie nieodpłatnie lub zbył je za
kwotę znacznie niższą od wartości rynkowej, jeśli wiedziały lub
powinny były wiedzieć, że celem tych działań jest uniknięcie
konfiskaty.
-
Konfiskata
przedsiębiorstwa służącego popełnieniu przestępstwa
Chodzi o firmy, przy pomocy których popełniono szczególnie
groźne przestępstwa gospodarcze, polegające np. na praniu
brudnych pieniędzy.
W art. 44a k.k. ustawa wprowadza w odniesieniu do niektórych,
szczególnie poważnych przestępstw, zwłaszcza gospodarczych, z
których osiągnięto korzyść majątkową znacznej wartości,
możliwość orzeczenia przepadku przedsiębiorstwa nienależącego do
sprawcy, które stanowiło narzędzie popełnienia tego
przestępstwa.
-
Przepadek w razie
śmierci
Ustawa wprowadza możliwość orzeczenia przepadku w razie śmierci
sprawcy, niewykrycia sprawcy przestępstwa, a także w przypadku
zawieszenia postępowania, gdy oskarżonego nie można ująć lub nie
może on brać udziału w postępowaniu z powodu choroby psychicznej
lub innej ciężkiej choroby.
W dodanym art. 47 § 2a wprowadza się możliwość orzeczenia
nawiązki na rzecz pokrzywdzonego albo Funduszu Pomocy
Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w przypadkach gdy
sąd nie orzekł o przepadku przedsiębiorstwa na podstawie art.
44a § 2 k.k.
ZMIANY W ZATRUDNIANIU
PRACOWNIKÓW TYMCZASOWYCH OD 1 CZERWCA 2017 roku.
Przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 roku o zmianie ustawy o
zatrudnianiu pracowników tymczasowych oraz niektórych innych ustaw
weszły w życie z dniem 1 czerwca 2017 roku. Zmiany dotyczą praw
pracowników tymczasowych i funkcjonowania agencji zatrudnienia.
Ustawa wprowadza między innymi limit ograniczający czas trwania
zatrudnienia "tymczasowego" do 18 miesięcy (w okresie kolejnych 36
miesięcy).
ZMIANY W PRAWIE DLA INWESTORÓW
Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu
ułatwienia dochodzenia wierzytelności (Dz.U.
2017 poz. 933) weszła w życie z dniem
1 czerwca 2017 roku
(stosuje się do umów zawartych z podwykonawcami po dniu 1.06.2017r)
Wprowadza ona nowe zasady solidarnej odpowiedzialności inwestora
wobec podwykonawców za zapłatę wynagrodzenia oraz zasady
zabezpieczania roszczeń w zakresie ustanowienia zakazu zbywania
nieruchomości.
Zgodnie z nowymi
przepisami:
-
solidarna
odpowiedzialność inwestora i wykonawcy wobec podwykonawców
powstaje wskutek pisemnego zgłoszenia przez wykonawcę lub
bezpośrednio przez podwykonawcę zakresu robót, przed
rozpoczęciem wykonywania tych prac,
-
inwestor w terminie
30 dni od dnia doręczenia mu zgłoszenia uprawniony będzie do
złożenia wykonawcy i podwykonawcy pisemnego sprzeciwu i wówczas
inwestor nie będzie odpowiadał względem podwykonawcy za zapłatę
wynagrodzenia,
-
zgłoszenie, jak i
sprzeciw, powinny być dokonane na piśmie pod rygorem
nieważności,
-
źródłem solidarnej
odpowiedzialności jest także pisemna umowa inwestora z
wykonawcą, w której zostanie wskazany konkretny podwykonawca
oraz określony szczegółowy zakres prac.
-
odpowiedzialność
inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy ograniczona jest
do wysokości wynagrodzenia uzgodnionego między inwestorem a
wykonawcą za określony zakres prac.
-
WIĘCEJ SPRAW OBJĘTYCH
POSTĘPOWANIEM UPROSZCZONYM
Ustawa z 7 kwietnia 2017
roku o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia
wierzytelności (Dz.U. poz. 933) nowelizuje przepisy Kodeksu
postępowania cywilnego i weszła w życie z dniem 1 czerwca 2017 roku
(dotyczy postępowań wszczętych po tej dacie). Nowelizacja zakłada:
-
podwyższenie kwot
wartości przedmiotu sporu, w przypadku których można wszcząć
postępowanie uproszczone,
-
określenie skutków
dokonania czynności wbrew ograniczeniom wpisanym w księgach
wieczystych,
-
rozszerzenie
zastosowania przepisów k.p.c. o postępowaniu uproszczonym o
roszczenia wynikające m.in. z umów, rękojmi, gwarancji jakości
lub z niezgodności rzeczy sprzedanej konsumentowi z umową,
jeżeli wartość przedmiot sporu nie przekracza kwoty 20 tys. zł.
(dotychczas było to 10 tys. zł).
-
zabezpieczenie
roszczeń przez poszerzenie kompetencji sądu działającego z
urzędu w ramach postępowania zabezpieczającego. Z urzędu mają
być wpisywane do ksiąg wieczystych postanowienia o udzieleniu
zabezpieczenia w postaci zakazu zbywania lub obciążania
nieruchomości albo spółdzielczego własnościowego prawa do
lokalu. Czynności prawne dokonane wbrew takim zakazom będą
nieważne z mocy prawa.
-
wydłużenie do dwóch
miesięcy - terminu, w którym co do zasady będzie upadać
zabezpieczenie roszczeń pieniężnych, jak i niepieniężnych.
-
w przypadku
wniesienia środka odwoławczego będzie on liczony od
uprawomocnienia się orzeczenia o odrzuceniu apelacji lub innego
środka zaskarżenia.
-
możliwość żądania od
dłużnika ujawnienia informacji o czynnościach prawnych
dokonanych odpłatnie lub nieodpłatnie na rzecz osób trzecich w
ciągu ostatnich pięciu lat poprzedzających wszczęcie egzekucji,
w wyniku których dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się
niewypłacalny w wyższym stopniu niż dotychczas.
NABYWCY UDZIAŁÓW LUB
AKCJI OŚWIADCZĄ, CZY SĄ CUDZOZIEMCAMI
Z dniem dniu 1 czerwca
2017 roku wchodzi w życie nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze
Sądowym związana ze zmianą ustawy o nabywaniu nieruchomości przez
cudzoziemców. Ustawa z 2.12.2016 r. o zmianie ustawy o nabywaniu
nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.
z 2016 r. poz. 2175) w zasadniczej części weszła już w życie w dniu
1 stycznia 2017 r., ale teraz zaczynają obowiązywać zawarte w tej
ustawie przepisy nowelizujące ustawę z 20.08.1997 r. o Krajowym
Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 700). Nowelizacja ustawy o
KRS dotyczy wniosków o wpis lub zmianę danych w rejestrze
przedsiębiorców KRS, z których wynika, że doszło do nabycia lub
objęcia udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków, oraz składania
do akt rejestrowych dokumentów w trybie art. 9 ust. 2 ustawy o KRS,
zawierających informacje o zmianach wspólników spółki. Nowe przepisy
stanowią, że w przypadku takich wniosków konieczne będzie złożenie
oświadczenia, czy wnioskodawcy są cudzoziemcami w rozumieniu ustawy
z 24.03.1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz.U.
z 2016 r. poz. 1061). Wraz z powyższym składane ma być - w przypadku
posiadania statusu cudzoziemca - także oświadczenie, czy
wnioskodawca jest właścicielem lub wieczystym użytkownikiem
nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Obowiązek ten
ma być realizowany poprzez zawarcie właściwych informacji we wniosku
składanym na urzędowym formularzu lub podczas wypełniania wniosku o
rejestrację spółki z wykorzystaniem wzorca umowy spółki. Powyższe
oświadczenia mają być dla sądów rejestrowych podstawowym źródłem
informacji o statusie danego podmiotu i ułatwieniem w realizacji
obowiązku wynikającego ze znowelizowanego art. 8a ust. 2 ustawy o
nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
PROJEKTY ZMIAN PRZEPISÓW PRAWNYCH
USTAWA O KREDYCIE HIPOTECZNYM ORAZ O NADZORZE NAD POŚREDNIKAMI
KREDYTU HIPOTECZNEGO I AGENTAMI
Ustawa o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami
kredytu hipotecznego i agentami wdraża postanowienia Dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w
sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami
mieszkalnymi i zmieniającej Dyrektywy 2008/48/WE i 2013/36/UE oraz
Rozporządzenie (UE) nr 1093/2010.
Ustawa ta określa:
·
zasady i tryb zawierania umów o kredyt hipoteczny,
·
prawa i obowiązki kredytodawcy, pośrednika kredytu
hipotecznego i agenta w zakresie informacji udzielanych przed
zawarciem umowy o kredyt hipoteczny oraz prawa i obowiązki
konsumenta, kredytodawcy, pośrednika kredytu hipotecznego i agenta w
związku z zawartą umową o kredyt hipoteczny,
·
skutki uchybienia przez kredytodawcę, pośrednika
kredytu hipotecznego i agenta obowiązkom, o których mowa w ustawie,
·
zasady i tryb sprawowania nadzoru nad pośrednikami
kredytu hipotecznego i agentami.
Według nowych regulacji kredytów hipotecznych będą mogły udzielać
tylko instytucje kontrolowane przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Ustawa wskazuje tu:
·
bank krajowy w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
·
oddział banku zagranicznego w rozumieniu art. 4 ust.
1 pkt 20 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
·
instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 17
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe prowadzącą
działalność transgraniczną w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 21 tej
ustawy,
·
oddział instytucji kredytowej w rozumieniu art. 4 ust.
1 pkt 18 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe,
·
spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową,
– które w zakresie
swojej działalności gospodarczej udzielają lub dają przyrzeczenie
udzielenia konsumentowi kredytu hipotecznego.
Ponadto ustawa wprowadza zasadę, według której kredyt hipoteczny
może zostać udzielony wyłącznie w walucie lub indeksowany do waluty,
w której konsument uzyskuje większość swoich dochodów lub posiada
większość środków finansowych lub innych aktywów wycenianych w
walucie udzielenia kredytu hipotecznego lub walucie, do której
kredyt hipoteczny jest indeksowany. Wprowadzono zakaz tzw. sprzedaży
wiązanej, czyli uzależnianie udzielenia kredytu od zakupu innego
produktu finansowego. Zwiększono do 0,3 proc. sumy przychodów z
działalności pośrednictwa kredytu hipotecznego wysokość maksymalnej
stawki procentowej opłat, które pośrednicy kredytu hipotecznego będą
musieli wnosić na pokrycie kosztów nadzoru.
Na Komisję Nadzoru Finansowego nałożono obowiązek prowadzenia w
systemie teleinformatycznym rejestru pośredników kredytowych, do
którego wpisywani będą pośrednicy kredytu hipotecznego, agenci oraz
pośrednicy kredytu konsumenckiego. Działalność dotycząca
pośrednictwa kredytu hipotecznego ma być nadzorowana przez KNF.
Świadczenie usług dotyczących pośrednictwa kredytu hipotecznego
będzie wykonywane wyłącznie przez pośredników kredytu hipotecznego
lub agentów. Ustawa trafiła do Senatu, który zgłosił poprawki mające
na celu wydłużenie terminu na rozpatrzenie przez Komisję Nadzoru
Finansowego wniosków o wydanie zezwolenia i rejestrację pośredników
kredytu hipotecznego oraz rejestrację pośredników kredytowych i
instytucji pożyczkowych złożonych w ciągu 6 miesięcy od wejścia w
życie ustawy.
PROJEKT USTAWY O ZMIANIE USTAWY O GOSPODARCE NIERUCHOMOŚCIAMI ORAZ
USTAWY O PRZEKSZTAŁCENIU PRAWA UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO W PRAWO
WŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI
Zmiana
przepisów polegać będzie na zastosowaniu mechanizmów rynkowych przy
ustalaniu opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania
wieczystego w prawo własności nieruchomości gruntowych na rzecz
użytkowników wieczystych. W szczególności zmieniona zostanie zasada
i sposób ustalania opłaty za przekształcenie, uiszczanej na rzecz
dotychczasowego właściciela, tj. Skarbu Państwa lub jednostki
samorządu terytorialnego oraz modyfikacji ulegnie tryb dokonywania
przekształcenia.
Dodatkowo w projekcie zostaną uwzględnione wnioski legislacyjne
dotyczące doprecyzowania przepisów w zakresie gospodarki
nieruchomościami publicznymi. Planowany termin przyjęcia projektu
przez RM IV kwartał 2017 r.
OGRANICZENIE SOLIDARNEJ
ODPOWIEDZIALNOŚCI WSPÓŁWŁAŚCICIELI NIERUCHOMOŚCI
Celem projektowanej ustawy jest takie ukształtowanie
przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym oraz
ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,
aby zawarta w tych ustawach zasada solidarnej odpowiedzialności
współwłaścicieli nieruchomości była ograniczona w sytuacji, gdy
jeden lub kilku współwłaścicieli jest zwolnionych z obowiązku
zapłaty podatku rolnego lub podatku od nieruchomości. Z aktualnych
przepisów wynika, że podmiot będący współwłaścicielem nieruchomości
wspólnie z gminą lub Skarbem Państwa jest zobowiązany w praktyce do
zapłaty podatku liczonego od całej nieruchomości. Pomimo faktu, że
zarówno orzecznictwo sądowe jak i Ministerstwo Finansów prezentują
stanowisko, że naliczanie kwoty podatku powinno się odbywać poprzez
ustalenie kwoty zobowiązania od całej nieruchomości a następnie
odliczenie od tego kwoty przypadającej na współwłaścicieli
zwolnionych z podatku – praktyka stosowana przez organy podatkowe
jest inna. Prowadzi to często do nadmiernego i całkowicie
nieuzasadnionego, sprzecznego z normami współżycia społecznego,
obciążania obywateli. Celem projektowanej regulacji jest, więc
wyeliminowanie z praktyki takich zjawisk.
PROJEKTY USTAW O KOMORNIKACH SĄDOWYCH I O KOSZTACH KOMORNICZYCH
Rząd przyjął projekty ustaw,
przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości, które całościowo
reformują działalność komorników to jest ustawy o komornikach
sądowych, a także odrębnej ustawy o kosztach komorniczych. Zgodnie z
projektem zwiększone mają zostać uprawnienia nadzorcze i kontrolne
Ministra Sprawiedliwości nad komornikami. Minister Sprawiedliwości
będzie mógł, w ramach postępowania administracyjnego, z urzędu
podejmować działania prowadzące nawet do usunięcia komornika z
zajmowanego stanowiska, a wcześniej do zawieszenia go w
czynnościach, jeśli komornik rażąco naruszy prawo. Najistotniejsze
założenia noweli to:
·
Nadzór prezesów sądów rejonowych nad funkcjonowaniem komorników.
Prezes sądu rejonowego może odsunąć komornika od wykonywanych
czynności na 30 dni i wnioskować do Ministra Sprawiedliwości, o
odwołanie komornika ze stanowiska. Jeśli prezes sądu rejonowego
dopuści się rażącego zaniechania w nadzorze nad podległym
komornikiem, sam narazi się na odwołanie ze stanowiska.
·
Obowiązek
nagrywania poszczególnych czynności egzekucyjnych komornika
przeprowadzanych w terenie.
·
Komornik musi wręczyć dłużnikowi klarowny formularz skargi.
·
Zasada, że w przypadku przymusowego otwarcia przez komornika
mieszkania dłużnika lub przeszukania takiego mieszkania, czynność
odbywa się w asyście policji.
·
Precyzyjne określenie ruchomości, które nie podlegają zajęciu
(chodzi o takie przedmioty i urządzenia domowe, jak lodówka, pralka,
odkurzacz, łóżko czy kuchenka służąca do przygotowywania posiłków).
·
Rozszerzony katalog naruszeń prawa, za które komornicy będą
odpowiadać dyscyplinarnie. Postępowania takie zostaną przyśpieszone.
Kancelarie komornicze będą kontrolowane co najmniej raz na dwa lata,
zaś kontroli finansowej dokonywać będzie również naczelnik
właściwego urzędu skarbowego.
·
Niezależnie od kontroli stałych, prezesi sądów rejonowych, jak też
Minister Sprawiedliwości, będą mogli inicjować kontrole prewencyjne,
ad hoc, również z udziałem biegłego rewidenta.
·
Komornik ponosi całą odpowiedzialność, w tym odszkodowawczą, za
prawidłowe działanie asesorów.
·
Wymóg, żeby komornik miał wyższe wykształcenie prawnicze, zaś
komornicy którzy nie mają będą musieli skończyć studia prawnicze (w
terminie 7 lat od dnia 1 stycznia roku następującego po dniu wejścia
w życie nowej ustawy), albo odejdą z zawodu.
·
Granica minimalnego wieku osoby powoływanej na to stanowisko – z 26
na 28 lat.
·
Obniżona zostaje górna granica wieku komornika – z 70 do 65 lat.
·
Komornik
będzie mógł prowadzić działalność głównie na terenie swojego rewiru.
Dopiero brak zaległości w prowadzeniu spraw „z rewiru”
przekraczających 6 miesięcy pozwoli na uzyskiwanie premii
polegającej na możliwości przyjmowaniu spraw z wyboru wierzyciela. Z
zastrzeżeniem jednak, że komornik będzie miał prawo prowadzenia tych
spraw tylko w granicach apelacji. Dodatkowo komornik nie będzie miał
możliwości przyjmowania spraw z wyboru wierzyciela, gdy wpływ
wszystkich spraw w danym roku przekroczy 2500, a skuteczność w
zakresie prowadzonych przez niego egzekucji w roku poprzednim nie
przekroczy 35 proc., a także, gdy wpływ wszystkich spraw w danym
roku przekroczy 5000 spraw.
·
Oświadczenie majątkowe składane przez komorników będzie uzupełnione
o wyraźne wskazanie dochodu z działalności prowadzonej kancelarii i
dochodów uzyskanych z innych źródeł i ich wysokości.
·
Komornika będą obowiązywać przejrzyste zasady w zakresie możliwości
dodatkowego zarobkowania (tylko praca naukowo-dydaktyczna) i
ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej.
·
Nowe przepisy zmieniają kształt aplikacji komorniczej – większy
nacisk zostanie położony na przyswojenie zasad etyki i rzetelność w
wykonywaniu zawodu komornika.
·
Pobierane
przez komorników opłaty egzekucyjne staną się również daniną
publiczną, która zwiększy dochód budżetu państwa. Komornik otrzyma
wynagrodzenie prowizyjne, stanowiące część pobranych opłat.
Procentowa wysokość wynagrodzenia będzie malała wraz z wysokością
ściągniętych przez komornika opłat (od 99 do 60 proc.).
·
Wysokość
opłat minimalnych, maksymalnych i stałych ma być określona kwotowo.
Opłata minimalna ma wynosić 100 zł, a maksymalna nie będzie mogła
przekraczać 50.000 zł.
·
W
sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych przewidziano jednolitą
stawkę opłaty, określoną jako 10 proc. egzekwowanego roszczenia
(obecnie 15 proc. i 8 proc.). W celu uzależnienia wysokości opłaty
od rzeczywistego nakładu pracy komornika oraz „premiowania”
dłużnika, który spełnia świadczenie do rąk komornika. Wprowadzono
regulacje przewidujące obniżone stawki opłaty. Jeżeli dłużnik na
poczet egzekwowanego świadczenia wpłaca kwotę bezpośrednio
komornikowi, w tym na jego rachunek bankowy, w terminie 14 dni od
daty doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji,
komornik ściąga od dłużnika opłatę w wysokości 3 proc. wartości
wyegzekwowanego w ten sposób świadczenia. W przypadku dokonania
takiej wpłaty przez dłużnika po tym terminie opłata wynosi 5 proc.
wartości wyegzekwowanego w ten sposób świadczenia.
·
Opłaty za egzekucję świadczeń niepieniężnych mają mieć charakter
stały, a ich wysokość została określona kwotowo, zaś w sprawach, w
których dobrowolnie spełnia się świadczenie niepieniężne przed
wykonaniem tytułu wykonawczego, komornik zwróci wierzycielowi 50
proc. uiszczonej opłaty.
POSELSKI PROJEKT USTAWY O ZMIANIE USTAWY - KODEKS POSTĘPOWANIA
CYWILNEGO
Ma
on na celu wprowadzenie zmian w zakresie sprzeciwu od nakazu zapłaty
wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Proponuje się
wprowadzenie przepisów, według których w razie prawidłowego
wniesienia sprzeciwu przez jednego z pozwanych nakaz zapłaty
traciłby moc tylko w stosunku do tego z pozwanych, który skutecznie
wniósł sprzeciw. Podobnie w przypadku wniesienia sprzeciwu jedynie
co do części rozstrzygnięcia, nakaz zapłaty traciłby moc jedynie w
stosunku do tej części, co do której sprzeciw został skutecznie
wniesiony. Projekt został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do
spraw zmian w kodyfikacjach.
ORZECZNICTWO i INTREPRETACJE
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 kwietnia 2017 roku zapadłej w
sprawie sygn. akt. III CZP 3/17 orzekł, że Właściciel
nieruchomości, na której znajduje się sieć wodociągowa, może żądać
ustanowienia służebności przesyłu obciążającej tę nieruchomość na
rzecz gminy będącej właścicielem tej sieci także wtedy, gdy gmina
wydzierżawiła sieć przedsiębiorstwu wodociągowo - kanalizacyjnemu
(art. 305[2] § 2 w związku z art. 305[1] k.c.).
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 kwietnia 2017 roku zapadłej w
sprawie sygn. akt. III CZP 84/16 orzekł, że Korzystanie z
nieruchomości przez posiadacza samoistnego, który oddał rzecz do
używania najemcy, polega wyłącznie na pobieraniu pożytków cywilnych
(art. 224 i 225 k.c.).
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 maja 2017 roku zapadłej w sprawie
sygn. akt. III CZP 5/17 orzekł, że Roszczenie osób
fizycznych, wspólników spółki cywilnej, którzy na nieruchomości
wchodzącej w skład ich majątku wspólnego prowadzą hotel, o
wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z tej nieruchomości w związku
z przebiegiem przez nią gazociągu należącego do przedsiębiorcy
przesyłowego przedawnia się w terminie trzech lat.
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 16 maja 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP
101/16 orzekł, że Służebność przesyłu może być ustanowiona
na prawie użytkowania wieczystego; użytkownik wieczysty nie może
jednak skutecznie żądać ustanowienia takiej służebności, jeżeli
urządzenia przesyłowe - zainstalowane przez przedsiębiorstwo
państwowe w okresie obowiązywania zasady jednolitej własności
państwowej - znajdowały się na nieruchomości Skarbu Państwa przed
oddaniem jej w użytkowanie wieczyste.
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 18 maja 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP 13/17
orzekł, że Do egzekucji z nieruchomości rolnej wszczętej
przed dniem 30 kwietnia 2016 r. nie stosuje się ograniczeń w
nabywaniu nieruchomości rolnych wynikających z art. 2a ustawy z dnia
11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (jedn. tekst
Dz.U. z 2012 r., poz. 803) w brzmieniu ustalonym przez art. 7 pkt 4
ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. - o wstrzymaniu sprzedaży
nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz zmianie
niektórych ustaw (Dz.U. z 2016 r., poz. 585)
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 18 maja 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP 6/17
orzekł, że
W
razie ogłoszenia upadłości banku będącego zastawnikiem, uczestnikiem
postępowania o wpis zmiany zastawnika w rejestrze zastawów w związku
z przelewem wierzytelności zabezpieczonej tym zastawem jest syndyk
masy upadłości zastawnika, choćby przelew był dokonany przed
ogłoszeniem upadłości.
Naczelny Sąd
Administracyjny w wyroku z dnia 30 marca 2017 roku zapadłym w
sprawie sygn. akt II FSK 584/15 orzekł, że Członek zarządu
spółki kapitałowej może uwolnić się od odpowiedzialności za jej
zaległości podatkowe tylko wtedy, gdy wskaże jej konkretne i
rzeczywiście istniejące mienie, z którego może zostać przeprowadzona
egzekucja. Warunku tego nie spełnia nieruchomość obciążona
hipotekami, której sprzedaż nie pozwoliłaby na uzyskanie kwot
umożliwiających zwolnienie skarżącego z odpowiedzialności za długi
wobec fiskusa.
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 22 marca 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP
49/16 orzekł, że
Samoistny posiadacz nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste
może nabyć jej własność przez zasiedzenie.
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 22 marca 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP
112/16 orzekł, że
Po wznowieniu postępowania na skutek stwierdzenia nieważności
wynikającej z pozbawienia możności działania sąd rozpoznaje sprawę
na nowo w granicach zakreślonych wnioskiem o wszczęcie postępowania
(art. 412 § 1 k.p.c.).
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 17 marca 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP
110/16 orzekł, że
Dopuszczalne
jest zawarcie umowy zrzeczenia się prawa do zachowku (art. 1048
k.c.).
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 17 marca 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP
108/16 orzekł, że
Na
podstawie art. 98 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze w
brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. (jedn. tekst:
Dz.U. z 2015 r., poz. 233), syndyk masy upadłości dzierżawcy może -
ze skutkiem od dnia ogłoszenia upadłości - odstąpić od umowy
dzierżawy rzeczy ruchomej zawartej przed dniem ogłoszenia upadłości,
gdy przedmiot umowy został wydany upadłemu do korzystania przed
ogłoszeniem upadłości. Należności za korzystanie z przedmiotu
dzierżawy za okres po dniu ogłoszenia upadłości podlegają zgłoszeniu
sędziemu komisarzowi na podstawie art. 99 tej ustawy.
Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 9 marca 2017 roku zapadłej w sprawie sygn. akt. III CZP 69/16
orzekł, że
Roszczenie
spółdzielni mieszkaniowej o uzupełnienie przez jej członka wkładu
budowlanego jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i
przedawnia się z upływem trzech lat (art. 118 k.c.).
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24 lutego 2017 roku w
sprawie sygn. akt I ACa 594/16 stanowi, że Jeśli umowa zostaje
zawarta w stanie wyłączającym świadome podejmowanie decyzji, to jest
ona nieważna. Nie można jednak uznać umowy za nieważną, jeśli
zainteresowany nie wykaże stanu braku świadomości i swobody przy
podejmowaniu decyzji.
Powódki wniosły do Sądu
Okręgowego w Suwałkach pozew o ustalenie nieważności umowy sprzedaży
nieruchomości w części dotyczącej jednej z działek, zaznaczyły, iż w
dacie zawierania umowy sprzedaży ich krewny cierpiał na chorobę
alkoholową i schorzenia neurologiczne. Tym samym zawierając umowę
nie zdawał sobie sprawy z podejmowanych czynności.
Pozwany domagał się oddalenia powództwa. Pozwany zaznaczył, że umowa
sprzedaży była poprzedzona dzierżawą nieruchomości, w czasie której
zaczął on przekazywać środki finansowe na poczet ceny. Pozwany
zwrócił także uwagę, że powódki brały udział w zawieraniu umowy i
znały jej szczegóły. Sąd Okręgowy w Suwałkach oddalił
powództwo, uznając je za niezasadne. Apelacja powódek od tego wyroku
została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku. Sądy obu
instancji zgodnie przyjęły, iż powódki nie zdołały skutecznie
zakwestionować ważności zawartej umowy sprzedaży nieruchomości więc
ich żądanie zostało prawomocnie oddalone. Sądy jako
wiarygodne oceniły zeznania notariusza, który stwierdził, iż w dacie
zawierania umowy sprzedający nie wykazywał stanu upojenia
alkoholowego ani zaburzeń psychicznych. Sądy pierwszej i drugiej
instancji uznały jednak, że powódki nie wykazały, by u sprzedającego
doszło do zaburzeń świadomości i zakłóceń procesu decyzyjnego.
Zgodnie z
art. 82
k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z
jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome
albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w
szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo
innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności
psychicznych.
Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 6 kwietnia 2017 roku
zapadłym w sprawie sygn. akt III SA/Gd 93/17 orzekł, że
Geodeta dokonując
ustalania przebiegu granic nie może opierać się na oświadczeniach
stron nawet jeśli są zgodne, w sytuacji gdy istnieją dowody
źródłowe.
INTERPRETACJE PODATKOWE
JAK ROZLICZYĆ DOCHÓD Z ODPŁATNEGO ZBYCIA NIERUCHOMOŚCI
Po zakończeniu roku
podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości, w
terminie do 30 kwietnia należy złożyć zeznanie roczne (PIT-39).
Zasady opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości
wyjaśnia broszura opublikowana przez resort finansów.
Podatek dochodowy od
osób fizycznych płaci się w przypadku: uzyskania przychodu z
odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w
nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w
spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów,
jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności
gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca
roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Okres 5 lat liczy się od
końca roku podatkowego, w którym zbywana nieruchomość została
nabyta. Podatek PIT obliczany jest od dochodu. Przychód uzyskany z
odpłatnego zbycia pomniejszony o koszty odpłatnego zbycia,
pomniejsza się więc także o koszty uzyskania przychodu.
Koszty uzyskania przychodów
Do kosztów uzyskania
przychodów zalicza się koszty nabycia oraz koszty wytworzenia
(wybudowania) zbywanej nieruchomości lub prawa majątkowego (np.
prawa wieczystego użytkowania gruntów).
Jeżeli zbywana
nieruchomość lub prawo majątkowe nabyte były w drodze spadku,
darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, kosztem uzyskania
przychodów jest kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn w
takiej części, w jakiej wartość zbywanej nieruchomości lub prawa
majątkowego przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i
darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych
przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Ponadto do kosztów
uzyskania przychodów, zarówno w przypadku nieruchomości i praw
majątkowych nabytych odpłatnie, jak i nieodpłatnie, można zaliczyć
udokumentowane nakłady - które zwiększyły wartość nieruchomości i
praw majątkowych - poniesione w czasie ich posiadania.
Wysokość poniesionych
nakładów ustala się na podstawie faktur VAT oraz dokumentów
stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Ulga mieszkaniowa
Wolne od podatku PIT są
dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli
uzyskane przychody z tego tytułu przeznaczone zostaną na własne cele
mieszkaniowe.
Kwota zwolnienia jest
limitowana i zależy od tego, w jakiej części zostanie wydatkowany
przychód na cele mieszkaniowe, tzn. zwolniony będzie dochód w
wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału
wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z
odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Warunkiem zwolnienia
jest poniesienie wydatków na własne cele mieszkaniowe w określonym
terminie, tzn. począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż
w okresie 2 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym
nastąpiło odpłatne zbycie. Jeżeli przychód z odpłatnego zbycia w
całości zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe to uzyskany
z tego tytułu dochód będzie w całości zwolniony od podatku PIT.
Wydatki na własne cele mieszkaniowe
Do wydatków na własne
cele mieszkaniowe zalicza się m.in. wydatki na: nabycie budynku
mieszkalnego, nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
mieszkalnego, nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, a
także na budowę, adaptację czy też remont własnego budynku
mieszkalnego bądź lokalu mieszkalnego.
Za wydatki na własne
cele mieszkaniowe uznaje się też wydatki na spłatę kredytu wraz z
odsetkami, w tym także tzw. kredytu refinansowego i
konsolidacyjnego, zaciągniętych na sfinansowanie własnych potrzeb
mieszkaniowych. Ministerstwo Finansów podkreśla, że za wydatki na
własne cele mieszkaniowe uznaje się wyłącznie wydatki na spłatę
kredytu, zaciągniętego przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego
zbycia.
Wydatki na własne cele
mieszkaniowe mogą być ponoszone poza granicami kraju, tj. w państwie
członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do
Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji
Szwajcarskiej. Warunkiem jest jednak istnienie podstawy prawnej
(wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych
ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest
Rzeczpospolita Polska) do uzyskania przez organ podatkowy informacji
podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium
podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe.
Stawka podatku
Podatek wynosi 19 proc.
osiągniętego dochodu stanowiącego różnicę pomiędzy przychodem z
odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych a kosztami
uzyskania przychodu, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych
dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zeznanie roczne PIT-39
Po zakończeniu roku
podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, w terminie do 30
kwietnia należy złożyć zeznanie roczne (PIT-39), w którym wykazuje
się:
- dochody uzyskane w
roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych
i należny podatek PIT od dochodu, do którego nie ma zastosowania
ulga mieszkaniowa lub
- dochody zwolnione z
podatku PIT ze względu na ulgę mieszkaniową.
W zeznaniu wykazuje się
dochody zwolnione z opodatkowania PIT niezależnie od tego, czy
wydatki na cele mieszkaniowe zostały już poniesione w okresie od
dnia odpłatnego zbycia do dnia złożenia zeznania, czy też będą
poniesione dopiero po złożeniu zeznania – tj. w okresie 2 lat,
licząc od końca roku podatkowego, w którym uzyskany był przychód.
Podatek należny
wynikający z zeznania PIT-39 należy wpłacić w terminie złożenia
zeznania.
Korekta zeznania PIT-39
Jeżeli w złożonym
zeznaniu zostały wykazane dochody zwolnione z opodatkowania, a nie
zostały wypełnione warunki zwolnienia określone w ustawie PIT, np. w
ustawowym terminie, tj. w okresie 2 lat, nie zostały wydatkowane
uzyskane z odpłatnego zbycia środki lub wydatkowane były na cele
inne niż mieszkaniowe określone w ustawie, wówczas należy złożyć
korektę tego zeznania i zapłacić podatek PIT wraz z odsetkami za
zwłokę. Odsetki naliczane są od następnego dnia po upływie terminu
płatności, tj. po upływie terminu do złożenia zeznania za rok
podatkowy, w którym uzyskany został przychód z odpłatnego zbycia, do
dnia zapłaty podatku włącznie, w wysokości odsetek pobieranych od
zaległości podatkowych.
INTERPRETACJE INDYWIDUALNE
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
z dnia 8 maja 2017 roku w sprawie 0111-KDIB4.4015.10.2017.1.BJ
wyjaśnia, że czynność polegająca na otrzymaniu spłaty od innych
spadkobierców w zamian za swój udział w spadku nie mieści się w
katalogu czynności objętych podatkiem od spadków i darowizn. W
związku z tym spłata taka nie wiąże się z powstaniem obowiązku
podatkowego w tym podatku.
Interpretacja indywidualna
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 kwietnia 2017 roku w
sprawie 2461-IBPB-2-1.4515.63.2017.1.ASz wyjaśnia zagadnienie czy przy
nieodpłatnym zniesieniu współwłasności na podstawie przepisów art. 7
ust. 6 w zw. z ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, możliwe
jest odjęcie od wartości nieruchomości w części przekraczającej wartość
udziału we współwłasności, który przysługiwał małżonkom przed jej
zniesieniem, długów i ciężarów w postaci poczynionych przez małżonków
udokumentowanych nakładów na nieruchomość w okresie wcześniejszym przed
zniesieniem współwłasności.
Do
długów i ciężarów obniżających podstawę opodatkowania podatkiem od
spadków i darowizn, nie można zaliczyć wydatków poniesionych na budowę i
remont budynków.
Pojęcia poniesionych nakładów nie można bowiem utożsamiać z pojęciem
„długów i ciężarów” obniżających podstawę opodatkowania. Z art. 7 ust. 4
ustawy wynika, iż jedynie przy nabyciu w drodze zasiedzenia wartość
dokonanych nakładów podlega wyłączeniu z podstawy opodatkowania.
Interpretacja indywidualna
Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 maja 2017 roku w
sprawie 0111-KDIB4.4015.11.2017.2.BB wyjaśnia zagadnienie kiedy powstaje
obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadku, od kiedy liczyć
termin 6 - miesięczny wskazany w art. 4a ustawy o podatku od spadków i
darowizn na zgłoszenie do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego
nabycia spadku. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca
1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2017 r., poz. 833)
podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „ podatkiem ”, podlega
nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.
Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek
podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust.
1 pkt 1 tejże ustawy w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia
obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Przy czym
stosownie do treści zdania pierwszego ust. 4 tegoż przepisu – jeżeli
nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem,
obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem
takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą
uprawomocnienia się orzeczenia.
Skutki podatkowe
nieodpłatnego zniesienia współwłasności (bez spłat i dopłat)
nieruchomości obciążonej hipoteką wyjaśnia interpretacja indywidualna
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 lutego 2017 roku w
sprawie 2461-IBPB-2-1.4515.495.2016.2.MCZ - że przy ustalaniu podstawy
opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wartość nieruchomości
powinna być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką.
W związku z tym, jeżeli wartość hipoteki będzie przewyższać wartość
nieruchomości, obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnego zniesienia
współwłasności nie wystąpi. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia
28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz.
205, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez
osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia
współwłasności. W związku z tym, że ustawa o podatku od spadków i
darowizn nie zawiera definicji współwłasności, należy w tej kwestii
odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie kodeks cywilny z dnia
23 kwietnia 1964 r.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z
dnia 17 marca 2017 roku w sprawie 1462-IPPB2.4515.19.2017.1.MZ Skoro
zgodnie z art. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn
opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez
osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem enumeratywnie wymienionym w
tym przepisie, to zwrot przedmiotu darowizny w wyniku jej odwołania -
jako nieobjęty zakresem ustawy – nie podlega opodatkowaniu podatkiem od
spadków i darowizn więc nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku
od spadków i darowizn. W świetle obowiązującego stanu prawnego podatkowi
od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności
rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw
majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
tytułem: dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu
windykacyjnego, polecenia testamentowego; darowizny, polecenia
darczyńcy; zasiedzenia; nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez
spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z
dnia 13 kwietnia 2017 roku w sprawie 2461-IBPB-2-1.4515.15.2017.2.MD
wyjaśnia zagadnienie czy w przypadku przeznaczenia nabytych środków ze
sprzedaży lokalu mieszkalnego na rzecz budowy domu mieszkalnego
jednorodzinnego, którego budowę Wnioskodawca wykona z żoną (wspólnota
ustawowa małżeńska), przysługuje Wnioskodawcy ulga określona w art. 16
ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, a zatem zbycie
nabytego w spadku udziału w lokalu mieszkalnym nastąpi ze względu na
uzasadnioną konieczność dostosowania dotychczasowych warunków
mieszkaniowych do potrzeb Wnioskodawcy, a jednocześnie środki uzyskane z
jego sprzedaży zostaną w okresie 2 lat od zbycia udziału w całości
wydatkowane na budowę domu jednorodzinnego i łączny okres zamieszkiwania
w zbytym lokalu i wybudowanym budynku, potwierdzony zameldowaniem na
pobyt stały, wyniesie 5 lat – to wtedy Wnioskodawca spełni przesłanki
warunkujące zachowanie ulgi określone w art. 16 ust. 7 pkt 2 ustawy o
podatku od spadków i darowizn.
W myśl art. 5 ustawy o
podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy
własności rzeczy i praw majątkowych. Obowiązek podatkowy powstaje przy
nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku (art. 6 ust.
1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn). Natomiast zgodnie z
art. 6 ust. 4 ww. ustawy – jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania
stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą
sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek
podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku
gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy
powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym
lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Zaliczenie do grupy
podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od
której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14
ust. 2 ww. ustawy).
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z
dnia 16 maja 2017 roku w sprawie 0112-KDIL3-2.4011.50.2017.1.MKA
wyjaśnia zagadnienie czy odpłatny dział spadku i zniesienie
współwłasności w odziedziczonej nieruchomości, w zamian za spłatę
powoduje zobowiązanie podatkowe (podatkiem od osób fizycznych z tytułu
odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26
lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz czy w
związku z tym, że otrzymana spłata nie przekracza wartości posiadanego
udziału w spadku, nie powoduje to przychodu z odpłatnego zbycia. W
odpowiedzi udzielona została informacja, że otrzymana przez
Wnioskodawczynię spłata z tytułu działu spadku dotyczącego udziału w
spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu nabytym po zmarłej ciotce
nie przekroczy wartości udziału Wnioskodawczyni w spadku więc spłata ta
nie powoduje powstania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mógłby podlegać
opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec tego
Zainteresowana nie jest zobowiązana do zapłaty podatku. Dział spadku
następuje ze spłatą od spadkobiercy nabywającego na wyłączną własność
składniki majątkowe wchodzące w skład spadku na rzecz drugiego
spadkobiercy powoduje więc czynność taka ma charakter odpłatny. Nie jest
to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z
tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której spłata równa jest
wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w
związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego
względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim
przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od
osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z
dnia 26 kwietnia 2017 roku w sprawie 0115-KDIT2-2.4011.1.2017.1 wyjaśnia
zagadnienie w zakresie zwolnienia przedmiotowego w podatku dochodowym od
osób fizycznych w postaci wydatkowania na spłatę kredytów.
W danej sytuacji kredyty
zaciągnięte zostały w Polsce, w banku. Pierwszy w 2005 r., kiedy
Wnioskodawczyni była jeszcze panną, na mieszkanie, w którym mieszkała
sama oraz z mężem w latach 2005-2009, przy czym jest ona głównym
kredytobiorcą. Drugi kredyt zaciągnięty został w 2008 r. na zakup
mieszkania, w którym mieszkała z mężem w latach 2008-2016. Trzeci kredyt
hipoteczny zaciągnięty został na zakup mieszkania w 2011 r., w którym
mieszka od 2011 r. do chwili obecnej. Wnioskodawczyni pozostaje z
małżonkiem we wspólności majątkowej małżeńskiej i prowadzą jedno
gospodarstwo domowe. Obydwa mieszkania, zakupione na kredyt, zostały
wniesione do wspólnego majątku. Nie korzystała z ulg podatkowych w
związku z zakupem mieszkania w 2005 r. Wydatki na spłatę kredytów
mogą być uznane za wydatki na cele mieszkaniowe, o których mowa w art.
21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
tj. za wydatki uprawniające do zastosowania zwolnienia z opodatkowania
na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych. Cel mieszkaniowy zostanie spełniony w odniesieniu do całej
kwoty wydatkowanej przez Wnioskodawczynię na spłatę kredytów
hipotecznych zaciągniętych na nabycie lokali mieszkalnych, bowiem w tym
przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, ze dwa z ww. kredytów zostały
zaciągnięte również przez Jej małżonka. Zwolnieniu z opodatkowania może
podlegać wyłącznie dochód w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego
dochodu i udziału wydatków poniesionych przez Wnioskodawczynię na ten
cel w przychodzie z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego. W pozostałej
zaś części dochód ten podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w
art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z
dnia 24 marca 2017 roku w sprawie 2461-IBPB-2-1.4514.32.2017.2.ASZ
wskazuje, że zamiana nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym
na dwa lokale mieszkalne stanowiące dwie odrębne własności lokalu będzie
czynnością prawną, podlegającą opodatkowaniu 2% podatkiem od czynności
cywilnoprawnych. Jedną z czynności podlegających opodatkowaniu
podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest umowa zamiany i z faktu, że
nie zostanie zawarta umowa sprzedaży nie można wyciągać wniosku, że
Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności
cywilnoprawnych. Skoro umowa zamiany zostanie zawarta pomiędzy
Wnioskodawcą a osobą obcą, to wyłączona będzie możliwość zastosowania
zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 5 ustawy o podatku od czynności
cywilnoprawnej. Nie zostanie bowiem spełniona przesłanka jaką jest
zaliczenie stron umowy do I grupy podatkowej.
Interpretacja indywidualna
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 maja 2017 roku w
sprawie 2461.IBPB-2-1.4515.41.2017.3.JK w związku z nabyciem
nieruchomości w drodze zasiedzenia (od 1984 roku), Wnioskodawca może
skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 4 ust. 1 pkt 1 -
Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt
1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed
1 stycznia 2007 r., że zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa
użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych
praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki
przyzagrodowej, z wyjątkiem: budynków mieszkalnych, budynków zajętych na
cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej
hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym, urządzeń do
prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie,
chłodnie, przechowalnie owoców - (przy spełnieniu warunku jaki stanowi
nabycie części gospodarstwa rolnego).
|